مهدیه اسکندری - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشگاه هرمزگان

بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک به دلیل شناخت فرآیندهای خاک ساز و تاثیر آن بر پوشش گیاهی، خصوصیات ژئومرفولوژیکی منطقه و فرسایش و به لحاظ اجرای طرح های مدیریتی پایدار حائز اهمیت می باشد. فرسایش پذیری خاک بیانگر سهولت جدا شدن ذرات خاک و انتقال آنهاست این عامل ممکن است تحت تاثیر ویژگی های مختلف فیزیکی و شیمیایی خاک قرار گیرد. به منظور بررسی تاثیر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بر فرسایش پذیری خاک، حدود 37 هزار هکتار از اراضی منطقه جازموریان جهت مطالعه انتخاب شد و تعداد چهار پروفیل در سه واحد فیزیوگرافی میانه مخروط افکنه، قاعده مخروط افکنه و کفه-ی نمکی حفر شد و مورد آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل درصدهای شن، رس، سیلت، سنگریزه، آهک، گچ و SPو همچنین مقادیر PH، SAR و ECقرار گرفت و در نهایت توسط سیستم رده بندی آمریکایی(2010) رده بندی گردیدند. خاک های پروفیل های 1،3 و 4 از نوع اریدی سول و خاک پروفیل 2 به دلیل عدم تکامل پروفیلی در رده انتی سول قرار گرفتند. رژیم حرارتی منطقه مطالعاتی هایپرترمیک(Hypertermic) و رژیم رطوبتی در پروفیل های 1و 2 اریدیک (Aridic) در پروفیل های 3 و 4 به دلیل بالا بودن سطح آب زیرزمینی اکوییکAquic) ) می باشد. بافت خاک در قسمت بالا دست منطقه از نوع شنی و در قسمت پلایا از نوع رسی و لومی است. نتایج آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی حاکی از بالا بودن میزان املاح خصوصاً در پروفیل های حفر شده در واحد پلایا می باشد که مقدار آن از سطح به عمق کاهش می یابد. وجود املاح در سطح خاک باعث سست شدن خاک و انتقال آن توسط باد و در نهایت پدیده فرسایش بادی دراین منطقه شده است.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، رده بندی، واحدهای فیزیوگرافی و جازموریان