نادیا پارسا - دانشجوی ارشد دانشگاه گنبد کاووس
علی نخزری مقدم - استادیار دانشگاه گنبد کاووس
حسین صبوری - دانشیار دانشگاه گنبد کاووس
سعید بختیاری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور

به منظور برسی صفات مورفولوژیک نخود محلی نیشابور تحت تأثیر تراکم، زمان آبیاری و اسید هیومیک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار د ر مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال زراعی 92-1391 اجرا گردید. عامل های مورد بررسی مشتمل بر تراکم در 3 سطح شامل 20، 30 و 40 بوته در متر مربع، زمان آبیاری در سه سطح شامل بدون آبیاری، آبیاری د ر زمان شروع تشکیل گل و آبیاری در زمان شروع تشکیل غلاف و اسید هیومیک در دو سطح شامل عدم مصرف اسید هیومیک و مصرف ا سید هیومیک بود. نتایج حاکی از معنی دار شدن تأثیر اسید هیومیک بر طول ساقه، تعداد شاخه دارای غلاف در بوته، تعداد شاخه بدون غلاف در بوته، تعداد شاخه در بوته، طول غلاف و وزن خشک بوته در سطح یک درصد و فاصله اولین غلاف از سطح زمین در سطح پنج درصد بود. تأثیر تراکم و آبیاری بر طول ساقه، تعداد شاخه دارای غلاف، تعداد شا خه بدون غلاف، تعداد شاخه در بوته، فاصله اولین غلاف از سطح زمین، طول غلاف و وزن خشک بوته در سطح یک درصد معنی دار شد. اثر اسید هیومیک x تراکم بر تعداد شاخه بدون غلاف در بوته در سطح یک درصد و بر فاصله اولین غلاف از سطح زمین در سطح پنج د رصد معنی دار شد. اثر اسید هیومیک x تراکم بر تعداد شاخه بدون غلاف در بوته در سطح یک درصد و بر فاصله اولین غلاف از سطح زمین در سطح پنج درصد معنی دار شد. اثر اسید هیومیک x آبیاری بر وزن خشک بوته در سطح یک درصد معنی دار شد. مصرف اسید هیومیک کلیه صفات را افزایش داد. با افزایش تراکم طول ساقه، تعداد شاخه بدون غلاف و فاصله اولین غلاف از سطح زمین افزایش ا ما تعداد شاخه د ارای غلاف، تعداد شاخه در بوته، طول غلاف و وزن خشک بوته کاهش یافت. آبیاری طول ساقه، تعداد شاخه دارای غلاف، تعداد شاخه در بوته، فاصله اولین غلاف از سطح زمین، طول غلاف و وزن خشک بوته را افزایش اما تعداد شاخه بدون غلاف را کاهش داد. بیش ترین تعداد شاخه بدون غلاف مربوط به تیمار 40 بوته بدون مصرف اسید هیومیک با 2/34 و فاصله اولین غلاف از سطح زمین مربوط به تیمار 40 بوته و مصرف اسید هیومیک با 10/2 بود. بیش ترین وزن خشک بوته در تیمار مصرف ا سید هیومیک و آبیاری در زمان تشکیل غلاف تولید شد.

آبیاری، اسید هیومیک، تراکم، غلاف، نخود