رقیه ببری بناب - عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، دانشجوی دکتری زیست شناسی گیاهی
لیلا جودی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

استفاده از گیاهان دارویی به منظور درمان بیماری ها با تاریخ بشر همزمان بوده است. امروزه نیز به دلیل مشخص شدن عوارض جانبی داروهای شیمیایی، رویکرد عمومی به مصرف داروهای گیاهی روز به روز در حال افزایش است، چرا که گیاهان از نظر د اشتن مواد مختلفی از جمله متابولیت های ثانویه ای مانند آلکالوئیدها و فلاوونوئیدها که دارای خواص داروئی هستند غنی می باشند. همچنین عصاره و اسانس بعضی از گیاهان دارای خواص ضد میکروبی می باشد که در نتیجه می توان از آنها بعنوان ج ایگزین طبیعی برای آنتی بیوتیکها استفاده نمود و نیز برای حفاظت مواد داروئی و غ ذایی در برابر فساد میکروبی از آنها بهره گرفت. د ر این پژوهش، خاصیت ضد میکروبی عصاره گیاه تلخه از خانواده کاسنی بر روی باکتری های سودوموناس آئروژینوزا، استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی، لیستریا مونوسایتوژنز، پاستورالا مولتوسیدا، باسیلوس سوبتلیس مورد بررسی قرار گرفته است؛ بدین منظور ابتدا از کشت 20 ساعته تک به تک باکتریها سوسپانسیونی در نرمال سالین استریل بطوری که هر میلی لیتر آن، حاوی 1/5x108 CFU/ml باکتری بود، در مقایسه با لوله استاندارد 0/5 مک فارلند تهیه شد. سوسپانسیون باکتری های مورد نظر به وسیله سوآب استریل روی محیط کشت Mueller-Hinton Agar) MHA) به صورت سطحی پخش گردید. سپس بر روی هر محیط از باکتری مورد نظر یک عدد دیسک حاوی اسانس های م ورد مطالعه که قبلاً در محلول استوک (1 گرم در لیتر DMSO) غوطه ور شده بودند قرار داده شد. از یک دیسک تتراسایکلین (شرکت پادتن طب) حاوی 30 μg/disc ماده مؤثره به عنوان شاهد مثبت و یک دیسک حاوی DMSO خالص به عنوان شاهد منفی استفاده گردید. نتایج آزمایشات میکروبی نشان داد که عصاره گیاه تلخه بر روی استافیلوکوکوس با قطر هاله ممانعت 13 میلی متر و باسیلوس با قطر هاله ممانعت 13 میلی متر ثانیه بیشتر و قویتری داشته است و سایر باکتری ها د ر مقابله گیاه از خود مقاومت نشان داده اند. در مقایسه بین عصاره گیاهی با آنتی بیوتیک، تتراسایکلین با قطر هاله ممانعت 20 میلی متر مرثرتر از گیاه معرفی می گردد.

گیاه تلخه، باکتری باسیلوس، باکتری استافیلوکوکوس، آنتی بیوتیک، تتراسایکلین، قطر هاله ممانعت