نیره صالح نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد کشاورزی و مسوول فضای سبز شهر فردوس

موریانه ها مهم ترین آفت و نابود کننده ساختارهای چوبی بخصوص در مناطق جنوبی و شرقی ایران به شمار می آیند. بر اساس تحقیقات به عمل آمده، موریانه ها سالانه بیش از دویست میلیارد تومان خسارت به کشور وارد می کنند، مهمترین گونه از موریان هایی که در ا یران زیست می ک نند موریانه های زیرزمینی بوده که حرکات و ساختار زندگی آن ها در زیرزمین می باشد. طبق بررسی های صورت گرفته در مناطق شرق کشور با هدف شناسایی روش های کارآمد سنتی در مبارزه با موریانه و مطالعات صورت گرفته بر روی ساختمان های قدیمی خشت و گلی که از حمله موریانه ها مصون مانده اند، مشخص گردید که مردم این مناطق جهت حفظ ساختمان از حمله موریانه ها در زمان پی ریزی ساختمان مقادیری ساقه و برگ خشک زیره سبز را همراه با گل مخلوط کرده و در پی ساختمان استفاده می نموده ا ند. همچنین در پوشش بیرونی سقف و نمای ساختمان نیز همراه با کاهگل، از بقایای بوته های زیره استفاده کرده اند. لذا با این بیشینه و بر این اساس طرحی جهت بررسی کارایی ا ین گیاه دارویی در مبارزه با موریانه تهیه و طی سالهای 1383 تا 1390 تأثیر گذاری سه ماده پودر خشک ساقه و برگ زیره سبز، عصاره اندام های هوایی زیره سبز و دانه های خشک شده زیره سبز در مبارزه با موریانه مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفت. پس از جمع بندی، اثر گذاری زیره سبز در مبارزه با موریانه مورد تأئید واقع شد ا ما علیغم کارایی هر سه روش، عصاره اندام های ه ایی و دانه های خشک زیره اثر ماندگارتری در دور ساختن و مبارزه با این حشره را از خود نشان داد به طوری که بعد از گذشت 7 سال هیچ گونه اثری از فعالیت این حشره در دو مورد اخیر مشاهده نشد. لذا می توان در ادامه این تحقیق و یا م شارکت سایر پژوهشگران ماده مؤثره موجود را ا ستخراج و در مبارزه بیولوژیک با موریانه از آن بهره جست.

موریانه، زیره سبز، مبارزه بیولوژیک، عصاره اندام هوایی