صفدر خواجه پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد تغذیه دام، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد
جواد پوررضا - استاد گروه علوم دام، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد
نبی الله خون میرزایی - مربی گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی ایذه

این آزمایش، به منظور استفاده از سطوح مختلف پودر سماق و پروبیوتیک پروتکسین بر بافت روده و برخی از فراسنجه های بیوشیمیایی سرم خون به مدت 42 روز انجام گرفت. در این آزمایش، از 240 قطعه جوجه گوشتی سویه ی راس -308 در قالب فاکتوریل 2*4 بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار و هر تکرار 10 قطعه جوجه استفاده شد. جیره های آزمایش، شامل: 1)شاهد؛ بدون پودر سماق و پروتکسین، 2)شاهد + 5% درصد پودر سماق، 3) شاهد + 1% درصد پودر سماق، 4)شاهد + 1/5% درصد پودر سماق، 5)شاهد +12% درصد پروتکسین، 6) شاهد + 5% پودر سماق و 12% درصد پروتکسین، 7)شاهد + 1% درصد پودر سماق و 12% درصد پروتکسین، 8) شاهد +1/5% درصد پودر سماق و 12% درصد پروتکسین، در کل دوره پرورش بود. نتایج حاصل از اندازه گیری فراسنجه های بیوشیمیایی سرم خون، نشان د اد که سطوح مختلف پودر سماق و پروبیوتیک پروتکسین، بر غلظت پروتئین کل، کلسیم، تری گلیسیرید، فسفر و HDL اثرات معنی داری دارد (P<5%)، ولی بر آلبومین، گلوبولین و گلوکز بی تأثیر است. داده های مربوط به مورفولوژی بافت روده نشان داد که عمق کریپت و عرض پرز، تحت تأثیر پودر سماق و پروبیوتیک بروتکسین قرار می گیرند، ولی ارتفاع پرزف لایه های ماهیچه ایی تلیوم و تعداد سلول های جامی شکل، تحت تأثیر قرار نمی گیرند.

سماق، پروتکسین، پارامترهای خونی، مورفولوژی ایلئوم، جوجه های گوشتی