طالب قبائی - مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی جهاد کشاورزی مرکز اردبیل
محمد ابراهیمی - سرپرست دانشگاه جامع علمی کاربردی جهاد کشاورزی استان اردبیل
بهنام عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی

محلول های غذایی نه تنها در ا فزایش میزان محصول گیاهان دارویی همانند سایر گیاهان مؤثرند بلکه کیفیت محصول تولیدی از نظر مواد مؤثره را نیز تغییر می دهند. با توجه به اهمیت گیاه د ارویی نعناع، آزمایشی در سال 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه اجرا شد. در این تحقیق اثرات دو عامل گونه و محلول غذایی (هوگلند 100 درصد، هوگلند 50 درصد، 5MS درصد، 10MS درصد، 15MS درصد) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار روی گونه های نعناع (نعناع سبز (Mentha spicata)، پونه سمبله ای (Mentha longifolia) و نعناع فلفلی (Mentha piperita)) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان د اد که اثر گونه و محلول غذایی روی درصد اسانس نعناع در سطح احتمال یک د رصد معنی دار می باشد. اثر متقابل گونه و محلول غذایی روی درصد اسانس در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود (جدول 3-3). میزان اسانس گونه ها 2/4-0/82 درصد بود. نتایج مقایسه میانگین گونه ها نشان داد که گونه های نعناع تفاوت معنی داری ا ز لحاظ میزان اسانس دارند. بیشترین میزان اسانس (2/4 درصد) مربوط به گونه M.piperita و محلول غذایی هوگلند (100 درصد) و کمترین میزان اسانس (0/82 درصد) مربوط به گونه M. longifolia و محلول غذایی MS (5 درصد) می باشد. بیشترین میزان ا سانس در گونه M. spicata مربوط به تیمار محلول غذایی هوگلند (100 درصد) می باشد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که گونه های مختلف نعناع پاسخ بهتری نسبت به محلول غذایی MS نسبت به هوگلند از خود نشان می دهند. منتول مهمترین ترکیب اسانس نعناع فلفلی در محلول غذایی هوگلند (100 درصد)، α-Terpinyl acetate مهمترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس نعناع سبز در محلول غذایی MS (15 درصد) Carvone مهمترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس نعناع سمبله ای در محلول غذایی MS (10 درصد) مشاهده شدند.

محلول های غذایی، هوگلند، MS، گونه های نعناع، اسانس