محمدحسین قلعه ای - دکترای ژئومرفولوژی و مدرس دانشگاه پیام نور
عزیزه ضیایی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد آب شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

اهداف اصلی این مطالعه بررسی کیفیت و کمیت آب های زیرزمینی شرق دریاچه ارومیه با توجه به عوامل زیست محیطی و بصورت موردی در دشت آذرشهر بوده و هدف فرعی بررسی کیفیت منابع آب زیرزمینی جهت مصرف (شرب- صنعت، کشاورزی و ...) می باشد. این مطالعه با استفاده از روش پیمایش زمینی و تحلیل آماری داده های چاه های موجود در دشت آذرشهر در محیط نرم افزار Excel و GIS انجام گرفته می شود. م نابع آب زیرزمینی دشت آذرشهر عمدتاً شامل آبهای ذخیره شده در خلل و فرج رسوبات آبرفتی می باشد. آبخوان این دشت عمدتاً از طریق مخروط افکنه ها و سیلاب مسیل های ورودی از ارتفاعات غربی و شمال حوضه آبخیز تغذیه می گردد. استحصال آب زیرزمینی نیز عمدتاً از طریق چاه های احداث شده صورت می گیرد. از اینرو اکثر آب مورد نیاز کشاورزی، شرب و صنعت شهرستان آذرشهر از سفره های آب زیرزمینی تأمین می شود. بررسی عمق آب بر اساس دوره آماری روزانه در سال 1379 (تراز ارتفاعی آب) نشان می دهد در قسمت شمال محدوده دشت آذرشهر سطح ایستایی بالا بوده که به سمت جنوب شرقی این میزان با آهنگ خیلی کند و تدریجی کاهش می یابد. به طوری که افت سطح آب زیرزمینی بین سال های 79-85 به طور متوسط 7-10 متر بوده و بین سال های 85-90 این میزان به طور متوسط 10-20 متر می باشد. بررسی کیفی آب زیرزمینی دشت آذرشهر از سال 1381 تا سال 1390 نشان می دهد اکثر پارامترهای شیمیایی افزایش یافته است به طوری که کلر از 8ppm به 20ppm رسیده است، میزان EC از 1800μ mho/cm به 2800μ mho/cm رسیده است و بی کربنات ها از 3.8ppm به 4.7ppm رسیده است.

آب های زیرزمینی، دشت آذرشهر، دریاچه ارومیه، GIS