فاطمه محمدیاری - دانشجوی کارشناسی ارشد، ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان
حمیدرضا پورخباز - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان
مرتضی توکلی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه زابل
حسین اقدر - کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم دانشگاه شهید چمران اهواز

در تحقیق حاضر جهت تهیه نقشه تغییرات کاربری اراضی شهرستان بهبهان از تصاویر ماهواره لندست سنجنده های +ETM سال 1378 و OLI سال 1392 استفاده شد. تصاویر چند زمانه تهیه شده در نرم افزار ENVI با استفاده از روش شبکه عصبی، طبقه بندی گردیدند. نقشه نهایی کاربری اراضی در چهار کلاس مناطق مسکونی، اراضی کشاورزی، آب، و اراضی لخت تهیه شد. سپس به منظور ساده سازی تصاویر منتع از طبقه بندی و ح ذف قسمت های کوچک، فیلتر Mode بر روی نتیجه طبقه بندی اعمال گردید. نتایج نشان داد که بیشترین افزایش مساحت در کاربری کشاورزی (8036/01 هکتار) می باشد. همچنین کاهش مساحت در کاربری اراضی لخت صورت گرفته است. کاهش مساحت اراضی لخت و تبدیل آن به کاربری های دیگر به ترتیب از بیشترین به کمترین شامل: 7432 هکتار از تغییرات اراضی لخت به کشاورزی، 1146 هکتار از تغییرات اراضی لخت به مسکونی و 559 هکتار از تغییرات اراضی لخت به آب است. نتایج ارزیابی صحت نیز نشان داد که ضریب کاپا برای سال 1378 برابر 93% و سال 1392 برابر با 94% می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده و مقایسه آن با واقعیت منطقه می توان کارایی روش طبقه بندی شکبه عصبی را برای تهیه نقشه های کاربری اراضی تأئید کرد. رشد مناطق شهری در طی ا ین 14 سال روند افزایش داشته که این تغییرات سریع کاربری اراضی و پوشش زمین در حومه شهرها با پیامدهای مهمی چون تخریب منابع طبیعی، آلودگی های زیست محیطی و رشد نامناسب شهرها همراه بوده است. متأسفانه بخش مهمی از این تغییرات، غیراصولی و خارج از برنامه ها و ضوابط بوده است.

شبکه عصبی، ضریب کاپا، کاربری اراضی، مناطق شهری