جواد خلیل زاده - مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر، دانشجوی دکترای اقتصاد
کیومرث شهبازی - استادیار، دکترای اقتصاد،گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه ارومیه
حسن حیدری - دانشیار، دکترای اقتصاد،گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه ارومیه

هدف این تحقیق بررسی تاثیر درآمدهای نفتی کشور بر ارزش افزوده واحدهای صنعتی بخش تعاون در ایران با تاکید بر پدیده بیماری هلندی می باشد چرا که یکی از شاخصهای مهم تاثیرپذیر از بروز این پدیده در اقتصاد شاخص ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصاد می باشد. جهت نیل به این هدف از روش آزمون کرانه ها و آزمون علیت گرنجر بکمک داده های سالانه 1392-1357 استفاده شده است. در این مطالعه نتایج آزمون کرانه ها وجود رابطه همجمعی میان متغیرهای مدل را بصورت قوی تائید نمود. تخمین روابط بلندمدت و مدل تصحیح خطا برای مدلARDL انتخاب شده براساس معیار شوارتز بیزین، انجام که مطابق تخمین ضرائب بلندمدت تاثیر متغیر درآمدهای نفتی بر ارزش افزوده واحدهای صنعتی بخش تعاون در ایران در سطح 5% معنی دار بوده و علامت آن نیز مطابق انتظار بود. همچنین مطابق نتایج تخمین مدل تصحیح خطا ضریب جمله تصحیح خطا (527/0-) تخمین زده شدکه کاملاً معنی دار و علامت آن نیز مطابق انتظار بوده است. آزمون های تشخیصی، عدم وجود ناهمسانی واریانس و نیز عدم وجود خودهمبستگی سریالی در بین اجزاء اخلال را مورد تائید قرارداد. نتایج حاصل از آزمون علیت گرنجر نیز وجود رابطه علیت کوتاه مدت از متغیر درآمدهای نفتی به ارزش افزوده واحدهای صنعتی بخش تعاون در سطح 1٪ را مورد تائید قرار داده و همچنین جمله تصحیح خطا وجود رابطه علیت غیرمستقیم از مجموعه متغیرهای مستقل به متغیر وابسته مدل در سطح معنی داری 1٪ را تائید ولی وجود رابطه علیت بلندمدت دوطرفه میان متغیر ارزش افزوده واحدهای صنعتی بخش تعاون و سایر متغیرهای مستقل تحقیق را رد نمود.

ارزش افزوده، بخش تعاون، آزمون کرانه ها