قاسم فرج پورخاناپشتانی - استادیار، مهندسی صنایع، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند تهران
احمد حریری - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند تهران

خوشه سازی باعث موفقیت در بازار رقابتی شده و شرکت ها می توانند مشکلات خود را در زمینه های مربوط به ریسک های همراه با کاهش شدید تقاضا و اطلاعات بازار حل نمایند.بررسی عوامل موثر بر شکل گیری خوشه کسب و کار آموزش عالی استان خراسان شمالی می باشد. جمع آوری داده ها با توزیع پرسشنامه در بین 170 نفر از مدیران و کارشناسان مربوطه در آموزش عالی استان خراسان شمالی صورت گرفته، سپس داده ها جمع آوری و با استفاده از روش FAHP تحلیل شدند. یافته نشان داده شده است که هر هفت عامل مورد بررسی یعنی فاکتور شرایطی، استراتژی، ساختار و رقابت تقاضا بومی، تمرکز جغرافیایی ارتباطات بین دانشگاه ها، نوآوری و نهاد های پشتیبانی کننده به ترتیب از اولویت بالاتری برخوردار هستند. فرآیند شکل گیری خوشه کسب و کار آموزش عالی متغیری نامشهود است و هر گونه ارتقاء در آن در سطح جامعه آماری مورد مطالعه می تواند از طریق توجه به متغیرهای هفتگانه تبیین کننده آن در دنیای واقعی، عملی شود

خوشه سازی، آموزش عالی، کسب و کار، خراسان شمالی