سارا ایزدی خرامه - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس
علی ایزدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد جزاوجرم شناسی دانشگاه قم

هدف مقاله حاضر بررسی حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه می باشد .در خلیج فارس حدود 131 جزیره کوچک و بزرگ وجود دارد که درباره حاکمیت بر بعضى از آنها بین کشورهاى کرانه آن اتفاق نظر وجود دارد. در این میان یکى از پرهیاهوترین مسائل، به ادعاهاىامارات عربى متحده نسبت به جزایر ایرانى تنب کوچک و بزرگ و ابوموسى مربوط است. بدیهى است که ماهیت چنین ادعایىنمى تواند غیرسیاسى باشد. هر چند که ادله سست و بى بنیانى هم بر آن اضافه مى شود، براى روشن ساختن حق ایران در ادعاهاى یاد شده، بررسى جوانب تاریخى و حقوقى مسئله در چهارچوب قواعد و اصول حقوق بین الملل ضرورى است و مى تواند ابزارى براى دفاعاز امنیت، حاکمیت و منافع ملى ایران باشد. ایران حاضر به انصراف از حقوق تاریخی خود بر جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی نبود.در مورد جزیره ابوموسی دولت ایران حقحاکمیت تاریخی ذاتی خود بر این جزیره حفظ کرده و باامضای یک یادداشت تفاهم امتیازاتی به شیخ نشین شارجه داد و مسئولیت انحصاری دفاع و امنیت جزیره را پذیرفت. در واقع ایران خواستار حل مسائل قدیمی خود با انگلستان به منظور حصول صلح و همکاری در منطقه شده بود و با توجه به اینکه شیخ نشین ها دول مستقلی نبوده و تحت سلطه استعماری بریتانیا بودند، هرگونه حلو فصل مسائل منطقه را در توافق با انگلستان می دید که خود موجد این وضعیت بود. در مورد شارجه ایران با نهایت سعه صدر وارفاق عمل کرد و کمک های اقتصادی بلاعوضی نیز برای شیخ نشین راس الخیمه منظور کرد. نتیجه توافقات 1791 در حقیقت بازگشت به وضعیت موجود از دوران استعمار بریتانیا و اعاده حاکمیت جزایر سه گانه به ایران بوده است

ایران ، اتحادیه عرب ، جزایر سه گانه ، تنب بزرگ ، تنب کوچک ، ابوموسی ، امارات