محبوبه سلجوقی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
محمدحسین سالاری فر - استادیار دانشگاه بیرجند
فاطمه شهابی زاده - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
سودابه شهیدثالث - استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد

سرطان باعث ایجاد استرس و اضطراب فراوانی در بیمار می شود و بحران ایجاد شده باعث عدم تعادل در فکر، جسم و روح فرد می شود. ایمان بدون شک مؤثرترین درمان برای کاهش مشکلات جسمی و روحی آن ها است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی سلامت روان بیماران مبتلا به سرطان با توجه به اهمیت نقش معنویت در زندگی آن ها انجام شد. این پژوهش در زمره مطالعات همبستگی و از نوع پیش بین است. این مطالعه بر روی 200 بیمار مبتلا به سرطان که متوسط سن بیماران 25/15±8/50 سال بود و 3/46 درصد مرد و 8/53 درصد آن ها زن بودند و به بیمارستان امید مشهد در تابستان 1392مراجعه داشتند؛ انجام شد. در این مطالعه از پرسشنامه معنویت پارسیان و دونینگ (2009) و پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ (1988) استفاده شده. روش نمونه-گیری از نوع در دسترس بود و داده ها با استفاده از تحلیل مسیر، تجزیه و تحلیل شد. الگوی برازش یافته در هر یک از زنان و مردان نتایج متفاوتی را نشان داد. تحلیل مسیر در گروه زنان نشان داد، مؤلفه های تجارب معنوی بیشترین سهم را در افزایش عملکرد مطلوب داشت اما در الگوی تجارب معنوی مردان، خود آگاهی سهمی نداشت ولی فعالیت های معنوی بیشترین سهم را در کاهش علائم روان تنی و اضطراب نشان داد و ضمن این که نیازهای معنوی نیز با کاهش افسردگی تداعی شد. با توجه به نقش متفاوت مؤلفه های تجارب معنوی بیماران سرطانی زن و مرد در شاخص های سلامت روان، تقویت خودآگاهی در زنان و افزایش فعالیت های معنوی در مردان، به بهبود وضعیت روانشناختی آنان کمک خواهد کرد.

سلامت روان، سرطان، معنویت