محمدرضا یزدانی - کارشناس ارشد آبخیزداری ، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، بخش تحقیق
کورش شیرانی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
ستار چاوشی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

بسیاری از کشورهای در حال توسعه در رژیمهای اقلیمی قرار گرفته اند که دارای بارش فصلی و نامنظم است. تامین آب در این مناطق با توجه به تغییر پذیری بارش مشکل است. تغییر اقلیم جهانی نیز بر این پدیده تاثیر گذار است، از جمله راهکارهای مناسب در فصول خشک، استفاده از ابهای زیر زمینی است. اما در بعضی از ایت مناطق این منابع در اواخر فصل خشک تهی می گردند. در واقع تامین آب صروت دائم با توجه به شرایط زیست محیط یمنطقه مشکل است. در مواقعی که شرایط اقلیمی و جغرافیایی به گونه ای باشد که نتوان ازمنابع آب موجود استفاده بهینه نمود، یکی از راهکارهای مناسب استفاده از سدهای ذخیره ای شنی است. این گونه سدها معمولا در عرض دره ها ساخته شده و در بعضی مواقع تا سنگ بستر در پایین امتداد می باید. مخزن آن در بالا دست بوسیله شن، سنگریزه و یا سنگ بوسیله جریانهای سیلابی حمل شده، پر می گردد و یک سفره مصنوعی را پدید می اورد که در اینحالت توسط جریانهای سطحی زیر سطحی تعغذیه میگردد. این نوع سفره مصنوعی در هر سال توسط نزولات جوی وجریانهای زیر سطحی تغذیه می گردد. و آبرا برای استفاده در فصول خشک ذخیره می کند. از جمله مزایای سدهای ذخیره ای شنی، بهره برداری بهینه از منابع آب موجود، جلویگری از هدر رفت ابهای زیر سطحی و سطحی، ذخیره آب برای استفاده در فصل مناسب، کاهش میزان تبخیر و بهبود وضعیت بهداشتی در منطقه می باشد. در این مطالعه ضمن تعیین شرایط فیزیکی مورد نیاز و ساختار کلی سدهای ذخیره ای شنی، روشهای برنامه ریزی مناسب، عوامل اقتصادی و موارد مربوط به طراحی و ساخت آنها مورد بررسی قرر می گیرد.

تغذیه مصنوعی ، سدهای ذخیره ای شنی ، آب زیر زمینی