بهناز فاتحی - کارشناس پرستاری وکارشناس ارشد بیهوشی
لیلا موسوی - کارشناس پرستاری –سوپروایزر آموزشی بیمارستان شهید دکتر باهنر کرج

انسان بطور مستمر بحرانها وفشارهای مختلفی رادرزندگی تجربه میکند که باعث به هم ریختن تعادل جسمی وروانی اوگردیده واغلب باعدم تعادل واختلالات عاطفی ورفتاری همراه است . حوادث غیر مترقبه مانند سیل- زلزله و... جزء عوامل آشکارساز بحران میباشند که باعث بروز واکنشها ورفتارهای متعدد ومتفاوتی درافراد آسیب دیده میشود که غالبا خارج ازکنترل آنان میباشد.لذا مدیریت بررفتار یک امر حیاتی وکلیدی درفرآیند بحران محسوب میشود. اما درطراحی مدیریت بحران به مسئله کنترل ونظارت بررفتار اهمیت کمتری داده شده است. اختلالات وتغییرات الگوهای رفتاری دریک بحران جزء مسائل عمده واصلی درفرآیند بحران محسوب میشود تاجائیکه واژه بحران را همان اختلال وتخریب رفتار میدانند. بنابراین شناخت الگوهای رفتاری که درموقع بحران بوجود می آید عامل مهم وکمک کننده ای درکنترل بحران محسوب میشود. محتوا: درزمان وقوع بحرانهای یکسان عکس العملهای روانی گوناگونی را میتوان از افراد جامعه مشاهده کرد که این عکس العملها با سن –زمینه فرهنگی-وضعیت سلامتی –سیستمهای حمایتی اجتماعی وسازگاری معمول با بحران وبلایا مرتبط میباشد. وقایع غیر منتظره طبیعی وبلایا سبب احساس ضعف وحشت ونیاز به کمک درمردم دچار بحران میشود پاسخ طبیعی به این تنشها شامل احساس ضعف –شوک –نابودی-عصبانیت وغم واندوه میباشد. باتوجه به اثرات روانی فراوان حادثه برافراد بازمانده علاوه براثرات جسمی ان یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرار گرفته واهمیت لازم به ان داده شود فراهم کردن خدمات بهداشت روانی برای بازماندگان حوادث میباشد که دراین بین نقش پرستاران درپیشگیری از مشکلات شدید روانی انکار ناپذیر است. تحقیقات ومطالعات درعلوم رفتاری نشان میدهد که عوامل تعیین کننده ای برنوع والگوی رفتاری درمواقع بحران نقش دارند واین عوامل عبارتند از : 1- عوامل فرهنگی ومذهبی 2- ساختار ارتباطی جامعه درطول بروز بحران 3- فشارهای روانی وروحی که درطول این دوران بروز میکند. 4- افرادی که جزء آسیب دیدگان حوادث غیر مترقبه هستند دچار یکسری واکنشهای فیزیولژیک وروانشناختی میشوند که شدت ونوع آن به فاکتورهای متفاوتی بستگی دارد که عبارتند از : 1- شدت مخرب بودن حادثه 2- تجربه قبلی درمورد همان حادثه یاشبیه به آن 3- فاصله زمانی از وقوع حادثه تابروز علائم احساسات وعواطف فردی بروز فشارهای روانی درآسیب دیدگان وحتی بستگان وگروههای امدادی پس ازمراحل مختلف بلایا امری قابل پیش بینی است ومیتوان با تدابیری آنها را کاهش داد وحتی ازبین برد.

بحران –الگوهای رفتاری