صهیب مقصودی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشکده زمین شناسی دانشگاه تهران
اکبر چشمی - استادیار دانشکده زمین شناسی دانشگاه تهران
جعفر حسن پور - استادیار دانشکده زمین شناسی دانشگاه تهران
صادق اسماعیلی وردنجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشکده زمین شناسی دانشگاه تهران

این مقاله به بررسی نتایج تحقیقات زمین شناسی مهندسی و زئوتکنیکی که در سد قوچم انجام شده است می پردازد با توجه به شرایط توپوگرافی ، شرایط ژئوتکنیکی پی و تکیه گاه ها ، فراهمی و فاصله حمل منبع قرضه، شرایط زمین شناسی و دلایل اقتصادی سد از نوع سنگ ریزه ای با هسته رسی انتخاب و طراحی گردیده است. جنس سنگ در ساختگاه سد قوچم عمدتا از گلسنگ و مارن های قهوه ای و توف های روشن تشکیل شده که دارای میان لایه های کنگلومرا، ماسه سنگ و بازالت های سیاه رنگ می باشد که توسط قشری از خاک های سیلتی رسی پوشیده شده است. این مقاله بر مبنای تحقیقات آزمایشگاهی ، صحرایی و اطلاعات بدست آمده از گمانه های اکتشافی و داده های نفوذپذیری انجام شده است تست های نفوذپذیری انجام شده نشان دهنده لزوم اجرای دیوار آببند در زیر سد است. تست های آزمایشگاهی انجام شده شامل چگالی، تخلخل، تراکم تک محوری، مقاومت کششی، و بدست آوردن پارامترهای تغییر شکل پذیری بوده است رده بندی توده سنگ بر اساس شاخص RQD و GSI صورت گرفته است روش تجربی طبقه بندی توده سنگ GSI جهت خلاصه کردن ویژگی های ژئوتکنیکی و زمین شناسی و تولید اطلاعات قابل اعتماد برای طراحی مورد استفاده قرار گرفته است (هوک و همکاران) در محدود مورد مطالعه 7 واحد زمین شناسی مهندسی شامل PlQ^mc، PlQ^vt ، PlQ^vl، Qt^2، Qc، Qs و Qal وجود دارد . محدوده مورد مطالعه در استان کردستان و 18 کیلومتری (فاصله مستقیم) شمال غربی شهر دهگلان واقع شده است. سد قوچم بر روی رودخانه چم میرکی (زریوار) از سرشاخه های رودخانه تلوار (از سرشاخه های قزل اوزن) قرار گرفته است. سد از نوع سنگریزه ای با هسته رسی بوده که بر روی پی سنگی از جنس گلسنگ و مارن قهوه ای قرار دارد و محدوده مورد مطالعه از دیدگاه زمین شناسی در زون سنندج سیرجان قرار دارد.

سد قوچم، سنگریزه ای، گلسنگ، تخلخل، هسته رسی