سیدسعید موسوی - شرکت توزیع نیروی برق استان لرستان
بهمن توان - شرکت توزیع نیروی برق استان لرستان
همایون بختیاری - شرکت توزیع نیروی برق استان لرستان

استان لرستان به لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب غربی کشور و در مسیر رشته کوههای زاگرس واقع شده که به نقل از منابع موثق در سال 1385 بعنوان حادثه خیزترین استان کشور از نقطه نظر بلایای طبیعی معرفی گردید . در تکمیل این مطلب می توان به وقوع سیل در شهرستان پلدختر و زلزله دشت سیلاخور در شهرستانهای بروجرد و دورود اشاره نمود . از عواقب وقوع یک بلای طبیعی نظیر زلزله، اثرات سوء اقتصادی است که روی فعالیتهای منطقه گذاشته که سبب بروز مشکلات اجتماعی درمنطقه نیز می گردد . اثرات و تلفات اقتصادی می توانند بصورت مستقیم یا غیرمستقیم باشند . تلفات اقتصادی مستقیم سیستمهای برق همان تخریب خطوط برقرسانی و پستهای توزیع بوده که با وقوع زلزله به وضوح دیده می شوند و تاثیر مستقیم بر سایر سرویسهای خدماتی نظیر منابع آبرسانی ، مراکز و خطوط تلفن و ... می گذارند . طبق بررسیهای صورت گرفته ، خسارات وارده به سیستمهای برق ناشی از زلزله مذکور بالغ بر20 میلیارد ریال می باشد . تلفات اقتصادی غیر مستقیم مربوط به فعالیتهای صنعتی و تجاری بوده که به دنبال تخریب سیستمهای برق به وجود می آیند. در این مقاله با هدف پیشگیری و آمادگی در شرایط بحران ، اثرات زلزله فروردین سال 1385 دشت سیلاخور روی سیستم های برق منطقه بررسی گردیده و نقش ستاد بحران شرکت توزیع برق در مراحل قبل ، حین و پس از وقوع زلزله ارزیابی شده است . به همین منظور با تهیه دیاگرام تک خطی سیستمهای برق منطقه به همراه نقاط رینگ و محل پستهای فوق توزیع ، ارزیابی اثرات زلزله روی این سیستمها به درستی مشخص گردید. با تجارب به دست آمده از وقوع سیل شهرستان پلدختر در بهمن 1384 و زلزله شهرستان بم ، با فعال نمودن ستاد مدیریت بحران شرکت و تعیین شهرهای معین ، در خصوص تهیه دستورالعملها و سناریوهای بحران اقدام شده است. با بکارگیری این روشها ، عملکرد ستاد بحران شرکت همسو با ستاد بحران استانداری استان بگونه ای بوده که با ایفای نقش کلیدی و انجام اقدامات به موقع در ساعات و روزهای اولیه وقوع زلزله، شرایط سیستمهای برق منطقه را به حالت عادی برگردانده و منطقه را از شرایط بحران اولیه خارج نموده است. این در حالی است که حساسیت تأمین برق منطقه حادثه دیده به دلیل احتمال وقوع مجدد زلزله به لحاظ زلزله خیز بودن منطقه ، سرمای شدید و نبود سرپناه برای زلزله زدگان، دوچندان شده بود. لذا با تأمین سریع برق چادرهای اسکان موقت، حمام های صحرایی و روشنایی معابر، امکان خدمات رسانی بطور شبانه روزی میسّر گردیده و امنیت شبانه برقرار شد. با شروع ساخت و سازهای جدید در منطقه زلزله زده ، بازسازی و احداث سیستمهای جدید در دستورکار قرار گرفت . با این وجود راهکارهایی پیشنهاد گردیده تا با استفاده از آنها در حوادث قهری آینده شاهد تلفات اقتصادی کمتری بوده و مدت زمان شرایط بحران نیز کاهش یابد.

زلزله - سیستمهای برق - تلفات اقتصادی- مدیریت بحران