علی حکیمی خواه - دانشجوی کارشناسی ارشد،رشته ارزیابی و آمایش سرزمین , دانشگاه پیام نور، واحد تهران شرق ، تهران
محمد رضوانی - استادیار دانشگاه پیام نور گروه علمی محیط زیست و منابع طبیعی تهران

استان کهگیلویه و بویراحمد واقع در دامنه های سلسله جبال زاگرس بین 30 درجه و 9 دقیقه تا 31 درجه و 32 دقیقه عرض شمالی و 49 درجه و 43 دقیقه تا 51 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است. به دلیل مسایل و مشکلات متعددی که فراروی محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد بخصوص شهر یاسوج قرار دارد، طرح تدوین گزارش وضعیت محیط زیست یاسوج در دستور کار این پژوهش قرار گرفت. در این پژوهش مولفه های زیست محیطی هوا، آب و خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. فرایند ارزیابی همه جانبه زیست محیطی باید در قالب یک مدل مفهومی ارائه شود تا اطلاعات گردآوری شده و تحلیلها ، پاسخگوی پرسشهای اساسی پژوهش باشند. مدل DPSR در جستجوی ایجاد یک ربط منطقی بین عاملها است. این مدل وضعیت (S) محیط زیست و روند آن را ارزیابی نموده و عوامل مستقیم ( فشار ) و غیرمستقیم (نیروی محرکه) که موجب بروز این وضعیت شده اند را شناسایی و معرفی میکند. همچنین پاسخهای (R) که بهبود وضعیت انجام شده یا باید صورت گیرد را شناسایی و معرفی میکند. هدف استفاده از چارچوب DPSR کمک برای استخراج عوامل درونی(قوتها وضعفها) و عوامل بیرونی(فرصتها وتهدیدات)و کاربرد آن در تدوین راهبردهای منابع استان کهگیلویه و بویراحمد و خصوصا شهر یاسوج می باشد . مقاله حاضر روی جمع آوری داده، ارزیابی مشکل منابع استان و آنالیز آنها جهت استفاده مدیریت زیست محیطی و تدوین استراتژی راهبردهای بهبود منابع استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است .

تحلیل زیست محیطی، مدل DPSR، برنامه ریزی راهبردی، استان کهگیلویه و بویراحمد