ملیحه آریافر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
فهیمه خاتمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
الهام ثناگر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

همانگونه که معماری «توده های شهری» را طراحی و ساماندهی می کند طراحان فضای شهری باید میان توده ها را که نام «فضاهای عمومی» به خود می گیرد، منطبق بر شناخت رفتارهای آدمی و در راستای تأمین نیازهای رفتاری طراحی کند. طراحان شهری در خلق فضاهای شهر، نیازمند شناخت روان شناسانه از رفتارهای انسان شهری هستند تا با تدقیق در نحوه برهمکنش این گونه رفتارها و محیط کالبدی، بتوانند در ایجاد محیطی بهینه و مناسب برای زندگی جمعی در ساختار شهری موفق باشند. این امر بالاخص در فضای شهری که عرصه تعاملات اجتماعی و مراودات شهروندی است، خود را بیشتر نشان می نمایاند. روان شناسی محیطی در شناسایی به تعامل رفتارهای آدمی در محیط کالبدی می پردازد تا با این شناخت، امکان طراحی مناسب با نیازهای شهروندی منطبق با مکانیسم های رفتاری فراهم شود. عدم توجه به نیازهای فیزیولوژیکی و روانی در طراحی می تواند باعث عدم کارایی فضای طراحی شده و موجب عدم کاربست آن بوسیله کاربران آن می شود. روانشناسان با تمرکز روی مقیاس کوچکی از هر محیط و روابط علت و معلولی بین آن ها با وجود یا عدم وجود معیارهای مؤثر دست پیدا می کنند. در مقاله حاضر، روند ایجاد، گسترش روان شناسی محیطی و ارتباط آن با طراحی شهری ارائه خواهد شد و در نهایت با مروری تحلیلی بر مدل های محیط و با توسعه تعریف «راپاپورت» از محیط، چارچوبی برای فهم محیط و مؤلفه های آن پیشنهاد می گردد.