سید محمد شکرانی - کارشناس متالورژی و مدیر کنترل کیفی کارخانه آجر نماچین
مژگان سرشوق - کارشناس ارشد خاک شناسی

اساسی ترین عامل در کیفیت محصوب ماده اولیه است . هدف از این مطالعه مقایسه برخی ویژگی های آجرهای رسی و شیلی و بررسی اثر ویژگی های ماده اولیه مورد استفاده بر ویژگی های این دو نوع آجر می باشد. به این منظور برای بررسی خصوصیات فیزیکی ماده اولیه مورد استفاده جهت تولید آجر، توزیع اندازه ذرات خاک رسی و شیل (پس از آسیاب کردن) در دامنه قطر (1/2 تا 0/001) میلی متر توسط الک و هیدرومتر تعیین شد و به منظور بررسی خصوصیات شیمیایی ماده اولیه درصد Al2O3،SiO2 ،Fe2O3 و LOI نیز در خاک رسی و خاک حاصل از شیل اندازه گیری شد سپس نمونه هایی از آجر رسی و آجر شیلی انتخاب و برخی از ویژگی ها شامل درصد جذب آب، مقاومت شاری، درصد مواد محلول و تحمل سیکل یخ زدگی . تلرانس ابعاد برای هر کدام از نمونه ها تعیین شدند. آنالیز شیمیایی خاک رس و خاک حاصل از شیل نشان داد درصد مجموع SiO2،Fe2O3 و Al2O3 در خاک شیل بیشتر از مجموع درصد SiO2 ،Fe2O3 و Al2O3 در خاک های رس کشاورزی است همچنین بررسی توزیع اندازه ذرات مواد اولیه نشان داد در خاک حاصل از شیل بیشترین فراوانی را ذراتی با قطر (1/2 تا 0/063) میلی متر )ذرات شن و سیلت) و در خاک رس کشاورزی بیشترین فراوانی را ذراتی با قطر کوچک تر از 0/005 میلی متر (ذرات رس) دارا هستند. به نظر می رسد برتری آجرهای شیلی نسبت به آجرهای رسی از نظر برخی از ویژگی ها مانند جذب آب، تحدب و تقعر، تلرانس ابعاد، مقاومت فشاری و تحمل سیکل یخ زدگی مربوط به تفاوت در ویژگی های شیمیایی و همچنین تفاوت در توزیع اندازه ذرات ماده اولیه مورد استفاده برای این دو نوع آجر می باشد.

آجر رسی، آجر شیلی، ویژگی های شیمیایی و توزیع اندازه ذرات مواد اولیه