محمد کاظم علمی سول - دانشیار، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد
طوبی لعل صاحبی - دانشجوی دکتری، حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد

ملاصدرا با نوع نگاه به هستی مطلق و هستی انسان و نوع نسبت این دو با یکدیگر نگرشی نوین و متفاوت با نظریه فلاسفه ارسطویی- اسلامی در باب علم عرضه میدارد. این پژوهش به نحوه تکوین وجود انسانیا نفس و نسبت آن با معلوم میپردازد و با تکیه بر مبانی ابداعی ملاصدرا در این رابطه، مدعی است که نفس انسانی اگرچه به عنوان مدرک کلیات، در همه انسانها مشترک است و تحت نوع واحد قرار میگیرد،اما به تدریج و با توجه به نحوه عملکرد ذهن و فعالیت آن، از نفوس دیگر متشخص و متمایز میگردد؛ و حتی در هر لحظه ادراکاتش برای خود او هم با لحظه قبل، متفاوت و متمایز است؛ به نحوی که در اینتحول، وحدت و ثبات و تشخص نفس محفوظ است.

علم، نفس، تحول، مراتب وجود، اتحاد عاقل و معقول