بررسی آلودگی به نیترات آبهای زیرزمینی دشت باغملک با استفاده از GIS

امروزه افزایش فعالیت های کشاورزی و دامداری و نیز فعالیت های صنعتی و کارگاهی و توسعه شهرنشینی همراه با رشد جمعیت ،نقش مدیریت صحیح بهره برداری و حفاظت از آبهای زیرزمینی را پر رنگ تر می گرداند. در این تحقیق پتانسیل انتقال آلودگی سطحی به سفره آب زیرزمینی دشت باغملک مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور از مدل دراستیک استفاده و در نهایت نقشه نهایی آسیبپذیری آبخوان با استفاده از تکنیک همپوشانی GIS تهیه شده است. در مدل دراستیک هفت پارامتر هیدروژئولوژیکی موثر بر آلودگی آبهای زیرزمینی (عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی)، به صورت خطی با هم ترکیب شده و اندیس نهایی را که نشاندهنده میزان آسیبپذیری نهایی است، در اختیار قرار میدهد. در منطقه مورد مطالعه برای تهیه لایه های مربوط به این پارامترها و نهایتاً برای تهیه نقشه نهایی آسیبپذیری از نرم افزار GIS به دلیل قابلیت های فراوان در ورود ،پردازش و خروج اطلاعات، استفاده گردید. نتایج مدل نشان میدهد که بخشهای شمالی دشت نسبت به بخشهای جنوبی در معرض آسیب پذیری بیشتری قرار دارند . جهت صحت سنجی نتایج بهدست آمده از مدل دراستیک از 10 حلقه چاههای کشاورزی موجود در منطقه مورد مطالعه، نمونهبرداری صورت گرفت و میزان نیترات آنها مورد آزمایش قرار گرفت . نتایج حاصل از تجزیه نمونه های آبنشان میدهد که میزان نیترات موجود در آبهای زیرزمینی در بخش های شمالی منطقه مورد مطالعه بیشتر از بخش های جنوبی آن است که تطابق بسیار واضحی با نقشه آسیبپذیری آبخوان دارد و در واقع نتایج به دست آمده از مدل دراستیک را نیز تأیید میکند.

Keywords:

آسیبپذیری , دشت باغملک , سفره آب زیرزمینی , سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) , ا DRASTIC , نیترات