بررسی آستانه توپوگرافی فرسایش آبکندی در منطقه شکرکلات واقع در اقلیم نیمه خشک خراسان رضوی

یکی از روابط مورد استفاده در تحقیقات فرسایش آبکندی، روابط مربوط به آستانه توپوگرافی است که تأثیر شیب و مساحت حوزه آبخیز بر ایجاد و گسترش فرسایش آبکندی را مورد بررسی قرار می دهد. در این تحقیق آستانه توپوگرافی در ایجاد و گسترش آبکندها در منطقه آبکندی شکرکلات با اقلیم نیمه خشک سرد در سنگانه خراسان رضوی مورد بررسی قرار گرفته است. با انتخاب 30 آبکند معرف در منطقه شکرکلات، اندازه گیری میدانی و محاسباتی حجم آبکندها، بررسی خاک پیشانی، پوشش گیاهی، شیب و مساحت آبخیز خروجی و بالای پیشانی هر آبکند، کاربری اراضی هر منطقه و دسته بندی آبکندها بر اساس همگن بودن توسط نرم افزار Mini tab ، رابطه توانی شیب و مساحت آبخیز آبکندهای هر دسته با توجه به رابطه توانی S=aA^b مورد بررسی قرار گرفت. در این رابطه نمای منفی b نشان دهنده غالب بودن فرآیند رواناب سطحی و نمای مثبت b نشان دهنده تأثیر بیشتر رواناب زیرسطحی در ایجاد و یا گسترش آبکند است. نتایج این تحقیق نشان داد که در ایجاد آبکندهای شکرکلات، فرآیند رواناب زیرسطحی نقش عمده داشته اما هم اکنون گسترش آبکندها توسط رواناب سطحی کنترل میشود. علت آن گسترش آبکندها بهسمت نقاط شیب دارتر و کاهش فرصت نفوذ رواناب به درون خاک است.

Keywords:

آستانه توپوگرافی , خراسان رضوی , شکرکلات , فرسایش آبکندی