نوشین مرتضوی - دانشجوی کارشناسی ارشد، آبیاری و زهکشی، دانشگاه ارومیه
جواد بهمنش - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه

یکی از راه های کاهش تلفات آب در مزارع ، برنامه ریزی صحیح آبیاری می باشد که اساس آن را تخمین دقیق نیاز آبی گیاهان تشکیل می دهد. عوامل بسیار زیادی در تعیین تبخیر تعرق دخالت دارند که از جمله این موارد دمای هوا و تشعشع خورشیدی می باشد. متأسفانه امکان اندازه گیری برخی از پارامترهای آب و هوایی در اکثر ایستگاههای هواشناسی وجود ندارد. تابش خورشیدی از جمله این پارامترهاست که نقش مهمی در تعیین میزان تبخیر تعرق دارد. از جمله معادلاتی که در آن داده های تابش خورشیدی مورد استفاده است، معادله پنمن مانتیث فائو می باشد. در تحقیق حاضر به بررسی میزان اختلاف مقادیرتخمینی تابش خورشیدی از روی ساعات آفتابی، با مقادیر تابش اندازه گیری شده، برای ایستگاه سینوپتیک تبریز پرداخته شده است. داده های مورد استفاده شامل داده های روزانه دمای حداکثر، دمای حداقل، دمای روزانه، ساعات آفتابی و تابش خورشیدی ایستگاه سینوپتیک تبریز، در دوره آماری 2009-1993 می باشد مقادیر تابش با در دست داشتن داده های دما و ساعات آفتابی، براساس معادله پنمن مانتیث فائو (نشریه شماره 56) ، تخمین گردیده است. تخمین حاصل از این روش، در هر دو مقیاس متوسط ماهانه و متوسط سالانه، با مقادیر تابش خورشیدی اندازه گیری شده در ایستگاه، همبستگی خوب و در نتیجه دقت قابل قبولی داشته است.

اندازه گیری، تابش خورشیدی، تخمین، معادله پنمن مانتیث فائو