یحیی معروفی - عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا
زهرا کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه بوعلی سینا

انسان موجودی چند بعدی است و تمامی ابعاد وجودی او نیازمند تربیت است. چنانچه تربیت به عنوان فراهم ساختن فرصت رشد همه جانبه افرادتلقی شود، یکی از ابعاد اساسی انسان، بعد معنوی او است. معنویت تلاش در جهت ایجاد حساسیت نسبت به خویشتن، دیگران، نیروی برترخدا کند وکاو در جهت انسان شدن و جستجوی انسان کامل شدن است. معنویت به عنوان نظام اعتقادی فرد که متمرکز بر جستجوی معنا و هدفزندگی است تعریف می شود Brona and Fion,2007 .تعاریف کلاسیک از معنویت گرایش به تمرکز برمذهب و موضوع های مرتبط با روح دارد در حالی که مطالعات معاصر پیرامون معنویت حیطه های گسترده تر را که همه ی جنبه های زندگی و تجربه انسان را در بر می گیرد، درخود جای می دهد یارمحمدیان و همکاران، 93 وگان بعضی از خصوصیات معنویت را چنین عنوان کرده است: .بالاترین سطح رشد در زمینههای مختلف شناختی،اخلاقی،هیجانی و بین فردی را در برمیگیرد. .یکی از حوزه های رشدی مجبا می باشد 3.بیشتر به عنوان نگرش مطرحاست مانند گشودگی نسبت به عشق 4.شامل تجربه های اوج است غباری بناب و همکاران، 931 . دی سوزا و همکارانش 004 ابعاد زیر را برای معنویت قائلند: .درون نگری .رابطه 9.تعادل بین آزادی انتخاب و فرهنگ 4.دیدکل نگر و جامع یارمحمدیان و همکاران، 93 . بررسی تمدنها وجوامع بشری گذشته حاکی از آن است که در هیچ دوره ای همانند دوره فعلی، نیاز به یک انقلاب اخلاقی و معنوی به این اندازه احساس نشده است. حال سخن این است چگونه می توان از معنویت سخن راند؟ فشار شدید زندگی مدرن و عدم ارضاء نیازهای روحی انسان به معنویات وارائه مدیتیشنهای گوناگون، دقایقی متفاوت را در زندگی انسان مدرن رقم زده است. در چنین شرایطی نهاد آموزش و پرورش به عنوان متولی برنامهریبی و هدایت فرایند رشد همهجانبه کودکان،نوجوانان وجوانان، بیشاز پیش نیازمند استفاده موثر و کارآمد ازابزاری چون برنامه درسی است. استفاده از برنامهه درسهی برای تربیت معنوی مبتنی بر رویکردهای مختلفی است که می توان آن ها رادر سه طبقه بررسی کرد:الف رویکردهایی که برنامه درسی معنوی را وسیله ای برای عادت آموزی و شکل دهی رفتارهای معنوی می دانند.این رویکردها را با عنوان رویکردهای مبتنی برعادت آموزی نام گذاری می کنند.دیدگاه رفتاری در برنامه درسی را می توان از مهم ترین دیدگاههای این رویکرد به شمار آورد.ب رویکردهایی که تربیت معنوی را وسیله ای می دانندتا به فرد کمک کند تا معنویت را با محک عقل بسنجد

برنامه درسی معنوی، معنویت. مولفهها ، ویژگیها