روشنک زینی وند - دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل، دانشگاه رازی
محمدصالح ایومن - دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل، دانشگاه رازی

در نظام بین الملل کنونی سازمان های منطقه ای از جمله کارگزاران مهمی محسوب می گردند که جهت همکاری های گسترده بین المللی نقش به سزایی را ایفا نموده اند. سازمان همکاری شانگهای از جمله این سازمان های منطقه ای در حوزه آسیای مرکزی می باشد که پس از فروپاشی نظام دوقطبی درعرصه همگرایی های منطقه ای نقش فعالی را ایفا نموده و با لحاظ نمودن ملاحظات امنیتی در راستای مقابله با تروریسم و افراط گری باعث متمایل شدن کشورهای بسیاری که امروزه با چنین مشکلاتی (تروریسم و افراطی گری) مواجه هستند، به سمت این سازمان و عضویت در آن شده است. افغانستان در زمره کشورهایی است که پس از سالها حضور در سازمان شانگهای به عنوان مهمان، نهایتاً در سال 2012 به عنوان عضو ناظر در ا ین سازمان پذیرفته شد. سولی که در اینجا مطرح می گردد این است که چه دلایل و عواملی ضرورت عضویت ناظر افغانستان را در سازمان شانگهای به وجود آورده است؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سوال مطرح می گردد این است که چنین به نظر می رسد مجموعه ای از بحران های داخلی و خارجی علت عضویت افغانستان را در سازمان شانگهای فراهم نموده است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی این نتیجه گیری حاصل شده است که وجود بحران های منطقه ای و داخلی از قبیل تروریسم، بنیادگرایی، گسترش مواد مخدر و به دنبال آن، عدم سرمایه گذاری خارجی و رشداقتصادی و عدم کمک نانو و آمریکا در جهت مقابله با این معضلات، از جمله دلایلی هستند که ضرورت عضویت افغانستان را در این سازمان بو جود آورده است. به دنبال آن می توان بیان داشت آنچه افغانستان را در جهت برون رفت از این مشکلات داخلی و منطقه ای یاری می رساند نه حضور آمریکا و نانو بلکه همکاری های منطقه ای و مشارکت کشورهای منطقه د ر راستای امنیت و ثبات در این کشور می باشد. سازمان همکاری شانگهای با لحاظ نمودن مبارزه با تروریسم، فراط گرایی و جدایی طلبی در چارچوب اهدافش بستر مناسبی جهت همکاری های منطقه ای در راستای حل مشکلات افغانستان محسوب می گردد.

افغانستان، سازمان شانگهای، ناتو، تروریسم، امنیت