میر نجف موسوی - دانشگاه ارومیه استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سید محمد موسوی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری

درپی ناکارامدی دیدگاه های نظامی و ژءواستراتژی قدرت ها وقوت یافتن عامل اقتصاد و انرژی درجهان اکثرکشورها راهبرد توسعه ملی خود را درنگرش یکپارچه به کشور به خصوص توجه بهمناطق مرزی یافته اند درهمین راستا هدف ازاین مقاله تجزیه و تحلیل جایگاه مناطق مرزی درتحقق سندچشم انداز توسعه کشور است روش پژوهش توصیفی تحلیلی است برابر بررسیهای صورت گرفته مناطق مرزی ایران دارای 16استان است وحدود 50درصد مساحت و 49درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است این امر بیانگر این استکه 50درصد توسعه کشورباید درمناطق مرزی متمرکز گردد اما نتایج تحقیق حکایت ازآن دارد که نابرابریهای منطقه ای میان مناطق مرزی و مرکزی بسیاربالا بوده که میزان آن 1/6می باشد باتوجه به این که میانگین توسعه درمناطق مرزی 0/057 ومناطق مرکزی 0/169 می باشد میتوان گفت مناطق مرکزی درایران حدود 3برابر بیشتر ازمناطق مرزی توسعه یافته است البته حاکمیت این الگو برساختارفضایی ایران به شکل گیری نظام برنامه ریزی ایران برمیگردد که اززمان شکل گیری برنامه ریزی درایران به ویژه بعدازبرنامه عمرانی سوم قبل ازانقلاب حاکمیت نظریه های اقتصادی نئوکلاسیک و قطب رشد برمبنای نظری نظام برنامه ریزی به وجود نابرابریهای منطقه ای و درون منطقه ای دامن زده است بنابراین باتوجه به جایگاه مناطق مرزی توجه به ظرفیت ها و پتانسیلهای این مناطق می تواند توسعه کشور را درسطح ملی تسریع نماید و درتحقق سندچشم انداز توسعه نقش اساسی ایفا نماید

راهبرد ، مناطق مرزی ، چشم اندازتوسعه ، کشور