ناهید قلی نژاد - کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز
اکرم کمانی - کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی دانشگاه طبرستان
چیمن محمدی - کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز

دراین تحقیق داده های مربوط به ساعت افتابی سالانه 67 ایستگاه سینوپتیک کشورایران طی دوره اماری 2005-1991 میلادی مورداستفاده قرارگرفته است هدف ازاین تحقیق بررسی توزیع وروندتغییرات ساعت آفتابی ایران درطی دوره اماری می باشد ازروش من کندال برای ازمون معنی داری روند تغییرات داده های موردنظر استفاده شد و بااستفاده ازنرم افزار Arcgis 9.3 نقشه ها یتوزیع چارک اول و اخر و نقشه های پهنه بندی ترسیم شد نتایج حاصل ازبررسی نقشه ها نشان داد که مناطق جنوبی شرقی جنوب شرقی و قسمت هایی ازمرکز و جنوب غربی ایران دارای حداکثر ساعت آفتابی و مناطق ساحلی دریای خزر رامسر و رشت دارای حداقل ساعت آفتابی می باشند مقایسه نقهشه های پهنه بندی و نقشه های توزعی چارک اول و اخر نیز نشان داد که هرچه به عرض جغرافیایی منطقه افزوده میشود ازمیزان ساعت آفتابی کاسته میشود نتایج حاصل ازآزمون من کندال اکثر ایستگاه ها ازسال 1994 به بعد دچارتحول شده و روند رو به تغییری را طی کرده اند درحقیقت سال 1994 نقطه جهش و زمان اغاز تغییر ناگهانی دراکثرایستگاه ها می باشد تغییرات درهمه ایستگاه ها بصورت مثبت و افزایشی بوده به استثنای دوایستگاه زابل و چابهار که تغییرات آنها به صورت کاهشی است

ساعت آفتابی ، ایران ، من - کندال ، چارک اول و آخر