سولماز دشتی - استادیار گروه محیط زیست، اهواز
غلامرضا سبزقبائی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی
محمد صادق صبا - مسئول محیط زیست دریایی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان.

گردشگری یکی از بزرگترین و سریعترین صنایع در حال رشد جهان است. توسعه گردشگری پایدار به دلیل اهمیت آن و تأثیرات بالقوه مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و زیست محیطی که میتواند داشته باشد، بدون برنامه ریزی امکانپذیر ودست یافتنی نخواهد بود. ارزیابی توان اکولوژیک، فرآیندی است که تلاش دارد از طریق تنظیم رابطه انسان با طبیعت، توسعهای درخور و هماهنگ با طبیعت را فراهم سازد. لذا ارزیابی توان اکولوژیک، پایه و اساس آمایش سرزمین و یا طرحریزی محیطزیستیبرای کشورهایی که در صدد دستیابی به توسعه پایدار همراه با حفظ منافع نسلهای آتی هستند، اجتنابناپذیر خواهد بود. حوضهآبخیز فیروزآباد با وسعتی معادل 438 کیلومترمربع در قسمت جنوب شهرستان شیراز و جنوبشرقی شهرستان کازرون در استان فارس واقع گردیده است. برای شناخت پتانسیلهای توسعه گردشگری در حوضه های آبخیز از روش مک هارگMc Harg مدل اکولوژیکی توسعه گردشگری مخدوم 1831 و ابزارGISاستفاده شده است. در قالب این فرآیند، ابتدا منابع اکولوژیکی منطقه شناسایی گردید. دادههای رقومی به همراه دیگر دادههای توصیفی برای ایجاد پایگاه دادهها، به سامانهArc GISداده شد. با تلفیق و رویهمگذاری لایههای اطلاعاتی در سامانه Arc GISنقشه یگانهای اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگیهای واحد، ایجاد و نسبت به امکانسنجی منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه گردشگری مشخص گردید. نتیجه بررسی نشان میدهد که با درنظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی، حدود 81 درصد از مساحت منطقه با مساحتی معادل 148 کیلومتر مربع توان مناسب برای گردشگری متمرکز و گسترده را داراست و 71 درصد از کل منطقه با مساحتی معادل 841 کیلومتر مربع، توان نامناسب برای گردشگری داشتند.

گردشگری، ارزیابی توان اکولوژیک، حوضه آبخیز ، GIS