بررسی زن و جهاد اقتصادی از منظر اسلام

مشارکت زنان در امر اشتغال از قدمتی تاریخی برخوردار است. به گفته محققان، زنان از ابتدای شروع تمدن بشری به مشاغل زراعی و کشاورزی روی آورده اند که تاریخ جوامع انسانی، مرهون و قدردان حضور مؤثر و سازنده آنان است. تلاش زنان در رسیدن به مشاغل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در دهه های اخیر، در پی تقاضای یابندگان کار و همچنین نیاز بازار کار، رشدی قابل توجه و چشم گیر داشته است. امروزه درصد زنان شاغل در هر کشوری می تواند به عنوان شاخصی در رشد و توسعه آن کشور محسوب گردد. گذشته، حال و آینده اشتغال زنان به همراه انگیزه ها و آثار این پدیده بر خانواده و جامعه در تمامی نقاط جهان بحثی گسترده را می طلبد . فعالیت اقتصادی و کار و تلاش، همواره قرین زندگی زنان بوده است. زنان در طول تاریخ، علاوه بر انجام کارهای خانه، همیشه همگام با مردان به فعالیت هایی مثل کشاورزی و دام داری اشتغال داشته و از این طریق، بخشی از هزینه خانواده را بر دوش کشیده و به اقتصاد خانواده کمک می کرده اند. اما در زمان های گذشته، فعالیت های یاد شده نظیر سایر کارهایی که زنان در خانه انجام می دادند، کار خانه به شمار می رفته و در مقابل آن مزدی به زن پرداخت نمی شده است.با حرکت جوامع به سوی دستاوردهای تمدن جدید و تبدیل کارگاه های خانگی و کوچک به کارخانه و جای گزینی ماشین به جای نیروی انسانی، اشتغال زنان به فعالیت های اقتصادی بیرون از خانه، طی چند دهه اخیر، اهمیت ویژه ای یافته است؛ به گونه ای که در حال حاضر مشارکت اقتصادی و اشتغال زنان به فعالیت اقتصادی در بیرون خانه، یکی از مسائل مهم و مطرح زنان در جامعه امروز ماست. نظر به اهمیت موضوع و شبهات و اشکالاتی که در زمینه کار زنان در مراکز عمومی مطرح شده و آراء و دیدگاه های مختلفی را پدید آورده است. در این مقاله نویسنده سعی میکند به بررسی زن و جهاد اقتصادی از دیدگاه اسلام بپردازد و برای این منظور نگاهی کوتاه به مفهوم کار انداخته و با استفاده از ایات قرانی به بحث در این مورد میپردازد . نویسنده به این نتیجه میرسد که در دین اسلام، زن جایگاه بسیار والایی دارد؛ هم در اجتماع و هم در خانواده. زن سازنده ی خانواده است و خانواده کوچک ترین واحد اجتماعی جامعه می باشد؛ لذا می توان گفت که زن سازنده ی جامعه است و قادر است جامعه را به سمت سعادت و تعالی و یا به سمت انحراف و فساد سوق دهد. مسأله اشتغال و کار از جمله منزلت هایی است که دین اسلام، انسان ها را بدان ترغیب نمود تا جایی که در روایات دینی، انسان بیکار را مورد غضب الهی دانسته و از رحمت حق، محروم می داند. مکتب متعالی اسلام با حضور فعالانه زنان در اجتماع، به دور از برخوردها و روابط مذموم با پذیرش مشاغلی که با روحیات و شأن آنها همگونی دارد، موافق است و از نظر اقتصادی، مالکیتش را تأیید و او را صاحب دست مزد و حقوق خویش می داندو نظر به اینکه یکی از راه های کسب مال، داشتن شغل است، به حمایت اسلام از زنان در انتخاب شغل پی می بریم مشروط بر اینکه آن شغل با مصالح فردی و اجتماعی زن در تعارض نباشد. شغلی که به سست نمودن ارکان اصلی خانواده نینجامد و زن را از آسیب های اجتماعی حفظ نماید و با مقتضیات روحی و لطافت وظرافت جسمی او متناسب باشد، مورد تأیید اسلام است. حتی بر زنان، تصدی مشاغلی چون مامایی، پزشکی زنان و تعلیم و تربیت دختران و زنان مسلمان، واجب کفایی است. و اگر بنابر مصالح یادشده، دایره اشتغال برای زنان محدود شده و یا از رسیدن به برخی مقامات معاف گشته اند، نباید آن را به حساب تقیدی دست وپاگیر، تنگ نظری و یا فرهنگ دور از واقعیات روز قلمداد کنیم و با هیاهوهای فمینیستی قرن اخیر، اشتغال زن را با هر بی بندوباری و آزادی های مفسده برانگیز بپذیریم . وجه تضاد آشکار تعالیم اسلامی با معیارهای غربی در موضع گیری های فوق است. مخالفین دین قصد دارند با شعار آزادی و تساوی حقوق زن و مرد دستاوردهای فرهنگ غربی را چون غذایی بکر و سالم به خورد زنان داده و اسلام را که از پانزده قرن پیش با تکیه بر آزادی، استقلال و شرف، زن را عزت بخشید و در همه زمینه هامدافع حقوق مسلم آنها شد، ناتوان جلوه دهند.

Keywords:

زن , جهاد اقتصادی , اسلام