حسن اسلامیان - دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی، دانشگاه اصفهان،
مریم کشاورز - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی،دانشگاه علوم و تحقیقات فارس
مرضیه رحمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین بین هوش هیجانی استادان و به کار گیری معیارهای تدریس اثربخش (شامل 6 مولفه طراحی تدریس، اجرای آموزش، مدیریت کلاس درس،روابط انسانی،ارزشیابی و برخورداری از ویژگی های مطلوب شخصیتی) توسط استادان دانشگاه بوده است.پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی از نوع همبستگی بوده است . جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه استادان دانشگاه پیام نور شهرستان بهشهر(واقع در استان مازندران) بوده که دارای مدارک کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های علوم انسانی،علوم پایه و کشاورزی در سال تحصیلی 92-91 مشغول به تدریس بودند (87 نفر). کلیه استادان به روش سرشماری به عنوان نمونه انتخاب شدند.ابزارهای پژوهش حاضر شامل: 1- پرسشنامه محقق ساخته تدریس اثربخش بود که مطابق با مقیاس لیکرت فراهم شد.روایی پرسشنامه با اقتباس از منابع علمی معتبر و با مطالعه و مشورت 10 نفر از استادان رشته علوم تربیتی تایید شد.پایایی آن نیز از طریق باز آزماییروی 30 نفر از نمونه انتخابی از جامعه اصلی بررسی شد که همبستگی بسیار بالایی (r=0/85) به دست آمد. 2- ابزار مورد استفاده برای محاسبه هوش هیجانی استادان، پرسشنامه بار – ان بوده که شامل 15 مقیاس و 97 سوال بوده است، پایایی این ابزار از طریق آلفای کرانباخ 0/89 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون استفاده شد.بدین ترتیب که ابتدا نمره هوش هیجانی استادان بدست آمده سپس بر اساس نتایج ماتریس همبستگی، متغیرهایی که با تدریس اثربخش همبستگی نشان دادند، به روش سلسله مراتبی وارد معادله رگرسیون گردیده تا با کنترل متغیرهای مستقل دیگر، قدرت پیش بینی هوش هیجانی بر تدریس اثربخش مشخص گردد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که: 1- بین متغیر هوش هیجانی استادان با انجام تدریس اثربخش توسط استادان دانشگاه رابطه معناداری وجود دارد (r=0/70) و 2-هوش هیجانی استادان دانشگاه با ضریب معناداری قدرت پیش بینی تدریس اثربخش را نشان می دهد (B=0/70 و 0/000>P) و واریانس پیش بینی متغیر هوش هیجانی استادان برای متغیر وابسته تدریس اثربخش 0/70 می باشد. 3- بین هوش هیجانی استادان و به کارگیری همه مولفه های تدریس اثربخش( طراحی تدریس، اجرای آموزش، مدیریت کلاس درس،روابط انسانی،ارزشیابی و برخورداری از ویژگی های مطلوب شخصیتی) رابطه معناداری وجود داشته است.

هوش هیجانی، تدریس اثربخش،استادان دانشگاه