حامد صنم یار - کارشناس ارشد عمران، گرایش آب و فاضلاب، مدرس موسسه آموزش عالی خاوران
کیوان بینا - استادیار گروه عمران، موسسه آموزش عالی خاوران
محمدحسین شاهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران، گرایش سازههای هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

با توجه به افزایش جمعیت و پیشرفت تکنولوژی، نیاز به منابع تأمین آب روز به روز افزایش مییابد. همچنین با توجه به افزایش نیاز و کاهش چشمگیر منابع آب، بهرهبرداری و استفاده بهینه از آنها، به یک امر ضروری در مدیریت بحران آب وتصمیمگیری دولتها و کشورهای مختلف تبدیل گردیده است. عدم تصمیمگیری و بهرهبرداری مناسب از منابع آب میتواند امنیت آبی منطقه را با مشکلات جدی روبرو کند. یکی از بحثهای پیش رو کاهش آب بدون درآمد بهوسیلهبازسازی و بهسازی بهموقع شبکههای آب است که با توجه به محدودیت منابع مالی برای جایگزینی- که در عمل هزینههای هنگفتی را در بردارد- موضوع اولویتبندی در تعمیرات، بازسازی و جایگزینی لولهها بهمنظور تأمین آب شرببااهمیت میباشد. حال با توجه به هزینه قابلتوجه بازسازی شبکه، لازم است تا با انتخاب یک روش تصمیمگیری بتوان براساس اولویتبندی، با بهترین استراتژی ممکن و صرف هزینه کمتر نسبت به بازسازی شبکه توزیع آب اقدام شود. در این زمینه کاربردهای متعدد روشهای تصمیمگیری چندمعیاره MCDM درزمینه های مختلف، نشان داده است که آنهاابزار مناسبی در فرآیند تصمیمگیری برای مدیریت و برنامهریزی منابع آب میباشند. بدین منظور مدلی برای اولویتبندی بازسازی شبکه توزیع آب با استفاده از تحلیل سلسله مراتبیAHP که یکی از روشهای کارا و پرکاربرد تصمیمگیری چندمعیاره است ساخته میشود. برای ساخت این مدل 10 معیار تصمیمگیری و یک زیرمعیار که تأثیر مهمی بر رویانتخاب اولویت بازسازی لولهها دارند انتخاب میگردد. برای نشان دادن توانایی این مدل 12 لوله بهعنوان گزینه از منطقه ثامن مشهد مورد انتخاب قرار میگیرد که پس از تحلیل، نتایج اولویتبندی بازسازی آنها ارائه میگردد. نتایج نشان میدهد که میزان نشت لوله مهمترین معیار و قطر لوله کماهمیتترین معیار برای بازسازی شبکه توزیع آب میباشد

مدیریت بحران آب، شبکه توزیع آب، اولویتبندی بازسازی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، AHP