سیده سعیده شرافت - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه فردوسی مشهد
کامران داوری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
فریبا قنبری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب دانشگاه فردوسی مشهد، کارشناس تحقیقات شرکت آب و فاضلاب مشهد

شمار فزاینده رخدادهای کم آبی در اقصی نقاط جهان و احتمال بروز بحرا نهای اقتصادی اجتماعی، تنش های اجتماعی و حتی جنگ به عنوان پیامدهای کم آبی، بیانگر گستردگی و اهمیت بیش تر چالش های آبی در مقایسه با چالش های تأمینانرژی (کاهش ذخایر سوخ تهای فسیلی و ...) در ده ههای آتی می باشد. در طول زمان با افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش تقاضای منابع و فشار بر روی آن ها، درجه و مقیاس مخاطرات آبی دچار تغییر شده است. چنین تغییرات کمی وکیفی در بدنه ی آب، تأمین و توزیع آب را با چالشی فزاینده روبرو کرده است. علاو هبر عوامل فوق، پدید ههایی نظیر تغییراقلیم، خشکسالی، سیل، زلزله، وقوع جن گهای احتمالی و ... نیز این مسئله را تشدید نموده و ریس کهای زیادی را به جوامع تحمیل می نماید. فائق آمدن بر چنین مسائلی در مقیاس های مختلف (محلی، منطقه ای، ملی و حتی بین المللی)، جز در سایهایجاد تغییرات زیربنایی نسبت به منابع آب و تغییر رویکرد ها از مدیریت بحران به مدیریت ریسک در تفکر تمامی سطوح جامعه اعم از تصمیمسازان، تصمی مگیران، ذینفعان و تمام بخش هایی که به نوعی با بحث آب مرتبط می باشند، امکان پذیر نخواهد بود. بدیهی است شناخت صحیح مفاهیم پایه و چارچو بهای مدیریت ریسک به درک بهتر موضوع و یافتنراهکار های مناسب کمک شایانی خواهد نمود. این مفاهیم و چارچو بها به ویژه در مرحله تصمیمسازی مدیران و متولیان بخش آب بسیار کارآمد می باشد. در این مقاله، با ارائه تصویری کلان از مدیریت منابع آب از منظر عدم قطعیت و ریسک، بهتشریح مفاهیم پایه در این حوزه (همچون مخاطره، ریسک، آسیبپذیری و ...) پرداخته شده و در نهایت چارچوب مدیریت ریسک نیز ارائه گردیده است.

عدم قطعیت، ریسک، مدیریت ریسک