مصطفی حیدری - هیئت علمی گروه زراعت - دانشگاه زابل
فاطمه فرزانه - دانشکده علوم دانشگاه گلستان
احمد عبدل زاده - دانشکده علوم دانشگاه گلستان

به منظور بررسی اثر تنش شوری و سه نوع تغذیه نیتروژنی بر رشد، عملکرد دانه و میزان موسیلاژ گیاه اسفرزه آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در مرکز زیست فناوری دانشگاه زابل انجام گرفت. سه سطح شوری 0، 100، 200 میلی مولار نمک NaCl به عنوان فاکتور A و دو منبع نیتروژن به سه شکل نیترات: از منبع نیترات کلسیم، آمونیوم از منبع سولفات آمونیوم و ترکیب نیترات و آمونیوم به نسبت یک دوم از هر منبع نیتروژن به عنوان فاکتور B در نظر گرفته شدند کاشت در درون گلدانهایی حاوی ماسه شسته شده و در اتاقک رشد انجام گرفت بعد از جوانه زنی تغذیه گیاهان با استفاده از محلول غذایی هوکلند صورت می گرفت که بر اساس تیمارهای نیتروژنی تهیه شده بودند اعمال تنش شوری از مرحله دو برگی در گیاهان اغاز شد. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد تفاوت معنی داری بین سطوح مختلف شوری، نوع تغذیه نیتروژنی و بر همکنشی آنها بر وزن خشک بخش هوایی و ریشه گیاه اسفرزه بین سطوح مختلف شوری، نوع تغذیه نیتروژنی و بر همکنشی آنها بر وزن خشک بخش هوایی و ریشه گیاه اسفرزه وجود دارد شوری سبب کاهش این دو بخش گردید. با بالا رفتن میزان شوری از شاهد به 200 میلی مولار از مقدار ماده خشک بخش هوایی و ریشه به ترتیب معادل 42/8 و 13/4 درصد کاسته شدند در بین تغذیه نیتروژنی و در بالاترین سطح شوری منبع کودی نیترات+آمونیوم به میزان بیشتری سبب افزایش این دو بخش گردید در این آزمایش اثر شور بر وزن هزار دانه طول سنبله و میزان موسیلاژ دانه معنی دار بود به طوری که با بالا رفتن میزان شوری از شاهد تا 200 میلی مولار از این اجزا کاشته شدند. در این بین تیمار تغذیه نیتروژنی و اثر متقابل آنها تاثیر معنی داری بر این اجرا نداشتند.

شوری، نیتروژن ، اسفرزه