بررسی ساختار زمینشناسی در سنگچالهای سد گوانیچ خاش

سد گوانیچ در طی سالهای 1383-1384 در فاصله 80 کیلومتری غرب شهر خاش در استان سیستان و بلوچستان توسط سازمان جهادکشاورزی احداث گردید . همزمان با عملیات اجرائی در سال 1383 ، در نتیجه جاری شدن سیلاب در مخزن سد 2 مورد سنگچال با اعماق 10 و 12 متر نسبت به زمین طبیعی و قطر 8 متر ایجاد گردید، که در نتیجه آن در مدت 6 و 15 ساعت به ترتیب 100 هزار و 300 هزار مترمکعب از طریق آنها خارج گردید . با بررسیهای بهعمل آمده مشخص گردید، که این فرار سریع سیلاب بر روی تنها منبع آبی منطقه یعنی قنات کهننوک بیتأثیر بوده است . منطقه جنوبشرق ایران هرچند از نظر سنگشناسی با رخساره فلیشی شناخته میشود، ولی در این محل شامل سنگهای کالردملانژی کرتاسه و سنگهای آهکی تودهای و لایهای همراه با تناوب شیل متعلق به ائوسن زیرین میباشد . وجود آهکهای تودهای اینترکلاستدار در منطقه حکایت از فعال بودن حوضه رسوبی در زمان تشکیل میکند . ایجاد فعالیت - های تکتونیکی بعد از تشکیل این آهکها باعث چینخوردگی و همچنین شکستگی و درز و شکافهای متعدد در منطقه گردیده است . عمل انحلالی آب , مخصوصاً در امتداد سطوح لایهبندیها و شکستگیها در گذر زمان باعث پدید آمدن حفرات متعدد در این سطوح شده است . این عمل در سطوح شکستگیها و لایهبندیهای زیرزمین و عمدتاً در سنگهای آهکی بیشتر عمل نموده و باعث ایجاد حفرات بزرگ در آنها گردیده است . این حفرات به وسیله رسوبات آبرفتی بعدی پوشیده شده , و به عنوان مناطق ناپایدار بالقوه شناخته شده که باعث ایجاد سنگچال ) (Sinkhole در سطح منطقه گردیده است .

Keywords:

سنگچال , سنگ آهک , سد , شکستگی , چینهشناسی