اثر تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندام هوایی و ریشه و برخی ویژگی های بیوشیمیایی اکوتیپ های ریحان ( Ocimum basilicum L.. )

این بررسی به منظور اثر فاصله آبیاری بر برخی مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندام هوایی و ریشه و ماده موثره اکوتیپ های ریحان ( Ocimum basilicum L. ) در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو عامل سه تکرار در لوله های pvc به ارتفاع یک متر و قطر 9 سانتی متر انجام شد. فاکتور اول شامل فاصله آبیاری (به فاصله 5، 10، 15 و 20 روز از یمدیگر) و فاکتور دوم شامل دو اکوتیپ ریحان سبز و بنفش بود نتایج نشان داد که افزایش فاصله آبیاری سبب کاهش معنی دار زتفاع گیاه، تعداد گره، فاصله میان گره، تعداد کپسول و وزن خشک اندام هوایی شد. اکوتیپ ریحان بنفش در مقایسه با اکوتیپ ریحان سبز از نظر صفات فوق تحمل بهتری به تاخیر در آبیاری نشان داد. اثر متقابل رژیم های آبیاری و اکوتیپ نشان داد بهترین شرایط در 5 روز و برای اکوتیپ ریحان بنفش بدست امد. سطح ریشه ، متوسط قطر ریشه، مجموع طول ریشه، حجم ریشه و وزن خشک ریشه نیز تحت تاثیر معنی دار رژیم های آبیاری قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله بین آبیاری سطح ریشه کمتر ولی عمق نفوذ ریشه بیشتر شد. اکوتیپ ریحان بنفش از نظر صفات ریشه مورد بررسی نیز بهتر از اکوتیپ ریحان سبز بود. نسبت وزن خشک ریشه به ساقه با افزایش دور آبیاری زیاد شد. در نهایت نتایج ناشن داد که افزایش دور آبیاری منجر به کاهش اندام فتوسنتز کننده و سطح ریشه شد. ولی طول ریشه تا فاصله 15 روز آبیاری زیاد شد و پس از آن کاهش نشان داد از سوی دیگر با افزایش فاصله آبیاری بر محتوای کلروفیل کل و کلروفیل a و b و اسانس در مقایسه با شاهد افزوده شد. تنش خشکی در این آزمایش باعث افزایش اسید امینه پرولین و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم در برگ کیاه ریحان گردید. در این بررسی اکوتیپ ریحان بنفش تنش خشکی را بهتر تحمل کرد.

Keywords:

فاصله آبیاری , اندام هوایی , ریشه , کلروفیل کل , اسانس