ارزیابی خاصیت آنتی اکسیدانی گیاه پونه گاوی (Flomideschema parviflorum)

کانون توجهات تحقیقات اخیر مواد فیتوشیمیایی مشتق شده از گیاهان بوده اند که این ناشی از اثرات آنها بر سلامتی بشر بوده است مواد غذایی را در طی فراوری در کارخانه جات می توان با ترکیبات Bioactive از قبیل ترکیبات فنولی که دارای فواید و خصوصیات فیزیولوژیکی از جمله ضد آلرژی ، ضد التهاب، ضد میکروبی، آنتی اکسیدانی و غیره می باشند ، غنی سازی نمود. اثرات سودمند موجود در ترکیبات فنولیک به خصوصیت آنتی اکسیدانی آنها مربوط می شود تحقیقاتی در سال های اخیر روی میزان ترکیبات فنولیک موجود در محصولات کشاورزی و پس مانده صنعتی آنها و میزان در درسترس بودن این ترکیبات انجام شده است. گیاه پونه گاوی از گیاهان تیره نعنا می باشد که گیاهی است بومی کشور پاکستان و در ایران در ارتفاعات شمال گناباد می روید. در این پژوهش بهینه سازی استخراج ترکیبات فنولیک از عصاره متانولی 80% (حجمی -حجمی) گیاه پونه گاوی با استفاده از دستگاه اولتراسوند از طریق آزمون سطح پاسخ و توسط آزمون فولین سیولکته انجام شد. برای بهینه سازی فرایند در آزمون ها، 4 فاکتور (PH، زمان، دما و نسبت نمونه به حلال) مورد بررسی قرار گرفت. هر یک از فاکتورها در سه سطح انجام گرفت که شامل زمان (20، 35، 45) ، دما (20، 30، 40) ، نسبت نمونه به حلال (1:20، 1:35 و 1:50 (وزنی/حجمی)) و PH (5.4، 6.4، 7.4) بود این طرح از طریق Box-Behhnken در 4 فاکتور و 3 سطح که شامل 27 آزمون است انجام شد . در طی آزمون های مربوط به بهینه سازی فرایند استخراج ترکیبات فنولیک، فرایند استخراجی که در شرایط (دمای 30 درجه سانتیگراد و PH=6.4، نسبت نمونه به حلال 1:35 و زمان 35 دقیقه) صورت گرفت دارای بیشترین میزان استخراج ترکیبات فنولیک از عصاره به میزان 112.15 میلی گرم گالیک اسید (استاندارد ترکیبات فنولیک) به ازای هر 1 گرم از عصاره خشک ثبت شد. علاوه بر این نمودارها نشان می دهد که روند رو به افزایش استخراج ترکیبات فنولیک با شرایطی که PH، دما، زمان و نسبت نمونه به حلال رو به افزایش است نسبت مستقیمی دارد.

Keywords:

پونه گاوی , آنتی اکسیدان , اولتراسوند , بهینه سازی فرایند استخراج , فولین , آزمون سطح پاسخ