تاثیر ارتفاع بر اسانس و ترکیبات گیاه آویشن

رشد و تولید گیاهان در اکوسیستم ها و رویشگاه های طبیعی مختلف تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله ارتفاع از سطح دریا قرار دارد به منظور بررسی اثر ارتفاع بر گیاه آویشن در رویشگاه طبیعی آن (2200 متر الی 2500 متر) در استان مرکزی در رویشگاه های طبیعی این گیاه شناسایی شد. گونه کوچیانوس از بین 14 گونه وحشی و معروف ایران، شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه ها در زمان گل دهی کامل از سه ارتفاع با فواصل مساوی با 3 تکرار به صورت تصادفی از اندام های هوایی رشد یکساله جمع آوری و در هوای آزاد خشک و اسانس آن به روش تقطیر با آب با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج گردید سپس جهت شناسایی ترکیبات اسانس از دستگاه های GC و GC-MS استفاده شد تجزیه واریانس داده های به دست امده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با استفاده از نرم افزار های آماری SAS انجام شد. ضمنا مقایسه میانگین تیمارها به روش آزمون چند دامنه ای دانکن صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که اسانس به دست آمده در ارتفاعات 2300، 2400، 2500 متری به ترتیب 0.47، 49.8 ، 12.1 درصد بود که بیشترین آن متعلق به ارتفاع 2400 متری و کمترین آن به 2500 متری و در عین حال بیشترین مقدار ترکیبات اسانس مربوط به ارتفاع 2400 متری(تیمول (140.46%) و کمترین آن به 2500 متر تیمول (112.52%) تعلق داشت بررسی های آماری نشان داد که بین درصد اسانس و اختلاف ارتفاع از سطح دریا یک رابطه خطی منفی وجود داشت این تحقیق نشان داد تیمول و کارواکرول بیشترین درصد ترکیبات اسانس در گونه کوچیانوس را تشکیل می دهند مقایسه میانگین درصد لینالول در سطح 1 درصد معنی دار، تیمول و کارواکرول معنی دار نشد.

Keywords:

اسانس , ارتفاع از سطح دریا , ترکیبات روغن اسانس , تیمول