اثر مقادیر مختلف نیترات آمونیوم بر رنگیزه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ و ریشه گیاه دارویی گزنه (Urtica dioica L.)

گزنه گیاهی است عموما علفی از خانواده Urticaceae که دارای برگ های گزنده است این گیاه در مناطق وسیعی از دو قاره آسیا و اروپا می روید و دارای ترکیبات شیمیایی پلی ساکاریدها، فلاونوئیدهاف اسید فرمیک، آسکوربیک اسید ، اسید چرب و ویتامین A, C, B, D و ترکیبات فنلی شامل کافئیک اسید ، فرولیک اسید، سیناپیک اسید (Sinapic acid)، فیستین (Fistin) و میرستین می باشد که باعث وقفه در رشد چندین مخمر کپک و قارچ می شود گزنه برای درمان قند خون، آسم، زخم معده، زخم های گوارشی و همچنین به عنوان یک داروی مدر و قابض مورد استفاده قرار می گیرد از آنجایی که گزنه گیاهی نیتروفیل است در این مطالعه بذرهای گیاه دارویی گزنه از بانک ژن منابع طبیعی ایران موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کل کشور تهیه شد و تحت شرایط گلدانی کشت داده شد و کود نیتروژنه (نیترات آمونیوم (NH4NO3)) در مقادیر صفر (شاهد) ، 1، 3 و 6 گرم به ازای هر کیلوگرم خاک گلدان در قالب طرح کاملا تصادفی بر گیاهان اعمالی شد. قبل از ورود به مرحله به مرحله زایشی آنالیزهای بیوشیمیایی شامل سنجش رنگیزه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم نیترات اعمال شد. قبل از ورود به مرحله زایشی آنالیزهای بیوشیمیایی شامل سنجش رنگیزه های فتوسنتزی و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در دو بخش برگ و ریشه محاسبه شد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق واریانس دو عاملی (ANOVA) و میانگین انجام گرفت و همچنین مقایسه بین تیمارها و شاهد بر اساس آزمون دانکن توسط نرم آفزار آماری SPSS با سه تکرار انجام گرفت و جهت رسم نمودارها از نرم افزار Excel استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با افزایش کود نیتروژنه (نیترات آمونیوم) مصرفی به مقدار 0 تا 6 گرم به ازای هر کیلوگرم خاک گلدان مقدار رنگیزه های فتوسنتزی افزایش معنی داری نسبت به شاهد در سطح 0/05 نشان داده است و فقط مقدار گزانتوفیل در تیمار 6 گرم در کیلوگرم کود نیتروژنه (نیترات آمونیوم) مقداری کاهش یافته است فعالیت آنزیم نیترات نیترات ردوکتاز ریشه و برگ با افزایش نیترات آمونیوم افزایش معنی داری در سطح 0/05 درصد داشته است و این افزایش در برگ ها گیاه دارویی گزنه بیشتر از ریشه هایش می باشد.

Keywords:

گیاه دارویی گزنه , رنگیزه های فتوسنتزی , آنزیم نیترات ردوکتاز , نیتروژن