بررسی اثر سانس گیاه گلپر (Heracleum persicum) در regression پلاک های اترواسکلروزی در عروق خرگوش نر

آترواسکلروز و بیماری عروق کرونر از شایع ترین علل مرگ و میر در جهان امروز است و از طرفی اثرات مفید گیاه گلپر در طب سنتی در ارگان های مختلف بدن مشخص شده است این مطالعه با هدف بررسی اثر اسانس گیاه گلپر بر رگرسیون رگه های چربی fatty streak در عروق کرونر خرگوش های نر تغذیه شده با کلسترول بالا طراحی شده است لذا با توجه به اهمیت موضوع این پژوهش با هدف بررسی اثر اسانس میوه گلپر (Heracleum persicum) در regression پلاک های اترواسکلروزی در عروق خرگوش نر انجام گرفته است این مطالعه از نوع پژوهش های تجربی می باشد در این مطالعه از خرگوش های نیوزلندی سفید با وزن (mean wt =2000gr) استفاده شد به منظور عادت کردن حیوانات با شرایط به مدت 2 هفته هیچ مداخله ای بر روی آنها صورت نگرفت و در این مدت از غذای معمولی استفاده شد خرگوش ها به مدت 6 هفته رژیم غذایی حاوی 1% کلسترول دریافت کردند در پایان دوره 6 هفته ای 6 خرگوش به طور تصادفی انتخاب و قربانی شدند 24 خرگوش باقیمانده به صورت تصادفی در 4 پروه 6 تایی تقسیم شدند و به مدت 3 هفته دیگر تغذیه با رژیم پر کلسترول ادامه یافت در این مدت 3 هفته ای مداخلات دارویی انجام شد به طوری که گروه دوم روزانه 2ml/kg حامل، گروه سوم 200 μl/kg اسانس گلپر، گروه چهارم 400 μl/kg اسانس گلپر و گروه پنجم 5mg/kg لووستاتین به عنوان داروی استاندارد دریافت کردند پس از توزین و گرفتن نمونه خون مجدد جهت اندازه گیری لیپیدهای فوق با آمپول هوا که مستقیما وارد قلب حیوان می شود قربانی شدند و عروق کرونر حیوانات تشریح و پس از تهیه لام و رنگ آمیزی H$E با میکروسکوپ نوری از نظر وجود یا عدم وجود fatty streak مورد ارزیابی قرار گرفت. انالیز داده ها با استفاده از نرم افزار اماری SPSS انجام گرفت اسانس گلپر با دوز 200 μl/kg غلظت کلسترول تام را به میزان 22/5% و با دوز 400μl/kg به میزان 40% کاهش داده است (در مقایسه با مقادیر مربوط به شش هفته). لووستاتین به عنوان داروی استاندارد نیز 40% کاهش در غلظت کلسترول ایجاد کرده است. 0/5>P اختلاف معنی دار در مقایسه با گروه کنترل (A) در زمام 9 هفته را نشان می دهد که موید تاثیر اسانس گلپر در رگرسیون پلاک های اترواسکلروتیک می باشد همچنین درمان با اسانس گلپر در دوز بالا اثری مشابه با لووستاتین دارد در حالیکه عوارض ناشی از آن را ندارد اسانش گلپر در دوزهای 200μl/kg و 400μl/kg و لووستاتین به ترتیب به میان 27/2، 44/8، و 46/5 درصد غلظت LDL را در مقایسه با زمان شش هفته کاهش داده اند که این تغییرات در مورد اسانس با دوز 400 μl/kg و لووستاتین با 0/05>P از نظر آماری معنی دار است) . نتایج فوق نشانگر این است که اسانس و عصاره گلپر احتمالا می تواند میزان سطح سرمی کلسرول و LDL را به عنوان لیپوپروتئین های مضر که در فرایند ایجاد ضایعات آترواسکلروز نقش دارد کاهش داده و میزان سطح سرمی HDL را که به عنوان لیپوپروتئین مفید تلقی می گردد افزایش دهد. همانطور که ملاحظه می شود نه رژیم غذایی پر کلسترول و نه مداخلات دارویی هیچ کدام تغییر قابل ملاحظه ای در غلظت سرمی تری گلیسیرید ایجاد نکرده است نتایج تشکیل fatty streak در شریان کرونر راست و چپ در نمودارهای شش و هفت مشخص شده است و در این شریان ها نیز اسانس با دوز الا و لووستاتین نه تنها از پیشرفت تشکیل fatty streak جلوگیری کرده اند بلکه تا حدودی نیز (0/05>P) باعث کاهش یا ازبین رفتن fatty streak شده اند کلیه نتایج بدست آمده از این مطالعه در مجموع نشان می دهد که میزان سطح سرمی ایندکسهای بیوشیمیایی بدست آمده و ارزیابی هیستوپاتولوژیک مقاطع مکمل هم بوده و تایید کننده اثر گلپر بر فرایند آترواسکلروز و کاهش ضایعات آن می باشد.

Keywords:

گیاه گلپر , پلاک اترواسکلروز 1 , عروق , خرگوش