سیده زهره میردیلمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری
حسین بارانی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، مرتعداری
غلامعلی حشمتی - استاد و عضو هیئت علمی گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، مرتعداری
معصومه مازندرانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان ، سیستماتیک گیاهی

یکی از موارد بحث برانگیز پیرامون گیاهان یک منطقه دانش بومی است این دانش بسیار گسترده می باشد و جنبه های متفاوتی از جمله اتنوبوتانی، اتنواکولوژی و اتنوفارماکولوژی گیاهان را در بر می گیرد هدف از انجام تحقیق حاضر ارزیابی دانش بومی پیرامون گیاهان موجود در روستاهای واقع شده در منطقه ای ترکمن نشین اطراف شهرستان کلاله واقع در شمال شرقی استان گلستان می باشد جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه در سه مرحله انجام شد و اطلاعاتی نظیر نام محلی، زمان یابی و مکان یابی جمع آوری، خواص درمانی ، اندام مفید دارویی برای گیاهان مورد مطالعه مجموعا با استفاده از 234 پرسشنامه ثبت شد. نتایج نشان داد که در این بررسی تعداد 45 گونه دارویی، خوراکی و غیر دارویی متعلق به 21 خانواده با توجه به سابقه مصرف توسط مردم بومی معرفی شد که از بین آنها تعداد 5 گونه گیاهی شامل گونه های Thalictrum minus L. ،Artemisia annua L. ،Artemisia kopetdaghensis Krasch.، Orchis collinaBank. و Parrotia persica (DC.) C.A. Mey توسط افراد بومی در مصارف دارویی از جمله فشار خون، زخم، تب، درد و شکستگی استخوان و مصارف غیر دارویی از جمله تهیه زغال، جارو، آلاچیق، و دفع پاتوژن مورد استفاده قرار می گیرند (جدول 1). نتایج تحقیق حاضر موید این مطلب می باشد که دانش بومی نه تنها دارای اطلاعاتی در زمینه خواص درمانی گونه های گیاهی دارویی است بلکه در مورد کاربردهای غیر دارویی گیاهان نیز اطلاعات مفید و موثری دارد که می تواند در توسعه اقتصاد مردم آن منطقه از اثر گذاری بالایی برخوردار باشند از این جهت است که اکثر محققین به اهمیت مستند سازی علمی استفاده های سنتی گیاهان هر منطقه اشاره نمودند از این رو پیشنهاد می شود در ارزیابی صحیح پدیده های جوامع روستایی مانند درآمد، هزینه، تغذیه، کشاورزی و مصرف به توسعه مدیریت بهره برداری صحیح از طبیعت و محصولات ان توجه ویژه ای نمود.

دانش بومی، فرهنگ عمومی، ترکمن، مراوه تپه، گلستان