علی عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی دانشگاه شهید بهشتی
محبوبه عارفی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی

جهانی شدن در مقام روندی از دگرگونیها و تحولات از مرزهای سیاست و اقتصاد فراتر رفته و علم، فرهنگ و سبک زندگی را دربرمیگیرد. از این جهت جهانی شدن پدیدهای چند بعدی است که قابل تسری به عرصههای گوناگون علمی،اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، دینی، اخلاقی، حقوقی، فرهنگی و فناوری است که نتایج قهری آن بسیاری از ارکان ارزشی جوامع را متاثر میسازد. از منظر یونسکو، پدیدهی جهانی شدن به معنی اختلاط و در هم نوردیده شدن مرزها، بر آموزش عالی تاثیرگذار است و بینالمللی شدن آن، گزینهای است که برای پاسخگویی به فرصتها و چالشهای جهانی شدن اختیارمیشود. از این رو ضرورت بررسی چگونگی گسترش کمی و کیفی فرصتهای آموزشی در آن انکارناپذیر است، که این بررسی چگونگی مواجه شدن با چالشها و فرصتهای پیش آمده از جهانی شدن را بینالمللی سازی آموزش عالی گویند. بهطور کلی هدف عمده بینالمللی سازی آموزش عالی توسعهی دانش، توانایی، نگرش و ارزشهایی است که در سطح بین- المللی شناخته شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر، با رویکردی توصیفی با هدف بررسی تهدیدهایی چون علاقه ملتها به حفظ تقیدات فرهنگی، واقعیتهای سیاسی و امنیت ملی، هزینهها و ...، و فرصتهایی چون تبدیل آموزش استاد محوربه دانشجو محور، ازبین رفتن محدودیت زمان و مکان و ...، در بینالمللی شدن آموزش عالی میپردازد. در این راستا برای شناخت و بررسی تهدیدها و فرصتهای بینالمللی شدن آموزش عالی، ابتدا به شرح و توصیف مفاهیم جهانی شدن و بین- المللی شدن اشاره میشود و سپس ضمن تشریح دلایل ضرورت بینالمللی شدن آموزش عالی در ایران، به شناسایی عوامل، شرایط، منابع، امکانات، تنگناها و فرصتهای مناسب برای آن میپردازد. در نهایت، محقق ضمن جمعبندی پژوهش، راهکارهایی چون افزایش مبادلات استاد و دانشجو در سطح بینالمللی، افزایش همکاریهای بینالمللی، تبادل موضوعات و عناوین پژوهشی و ... را برای بینالمللی سازی آموزش عالی را با توجه به فرصتها و تهدیدهای پیش رو، ارائه میدهد.

آموزش عالی، بینالمللی شدن، جهانی شدن، تهدیدها، فرصتها