بهاره مقصودی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، واحد تهران جنوب
مرجان معصومی فرد - استاد، دانشگاه پیام نور، واحد تهران جنوب

تفکر سیستمی و نظریه پیچیدگی دو نوع پارادایم هستند که دارای منشا فکری یکسانی هستند و درحوزه های گوناگون قابل کاربرد می باشند. ازجمله این حوزه ها حوزه آموزش و یادگیری است که دارایزمینه های فراوانی برای کاربرد این دو نوع تفکر است. هدف این نوشتار بررسی جنبه های نوآورانه تفکر سیستمی در قالب نظریه یا تفکر پیچیدگی و استخراج دلالت های تربیتی آن می باشد. به این منظور بااستفاده از روش توصیفی- تحلیلی ابتدا به تشریح مفاهیم و اصول هر دو نوع تفکر پرداخته شد و سپس با مقایسه و تقابل اصول و دست آوردهای آنها، دلالت های آموزشی و یادگیری تقکر پیچیدگی مستخرجو ارائه گردید. نتایج حاکی از آن بودکه هر دو نوع نظریه دارای دلالت های آموزشی و یادگیری خاصی می باشند که بر اساس آنها می توان فرایند آموزش و یادگیری رااثربخش ساخت. از جمله جنبه هایی کهمی توان در آنها اصول این نوع تفکر را بکار برد می توان به تدریس، برنامه درسی، مدیریت کلاس، وظیفه معلم، فضا، روش های آموزشی و راهبردهای ارزشیابی اشاره کرد

تفکر سیستمی، تفکر پیچیدگی، نوآوری، آموزش، یادگیری