زینب پاپی - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
فهیمه باب الحوائجی - دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی امکانات جهت ارائه خدمات مرجع دیجیتال در کتابخانههای دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات تهران است و روش پژوهش حاضر، پیمایشی تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبهبوده است. جامعه پژوهش شامل 04 کتابدار شاغل در کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران تعداد 61 کتابخانه است. یافته های پژوهش نشان می دهد که وضعیت کتابخانههای مورد مطالعه از نظر نیروی انسانی دروضعیت مناسب و مطلوبی قرار دارند، از نظر میزان تجهیزات مورد نیاز جهت ارائه خدمات مرجع دیجیتال، هیچکدامتجهیزات موردنیاز خدمات مرجع همزمان را ارائه نمیکنند. همچنین مشخص شد که، اکثر پاسخگویان میزان استفاده از اینترنت و امکانات آن را جهت ارائه خدمات مرجع دیجیتال در حد پایین ارزیابی کردهاند. شیوه کنونی ارائه خدمات تلفیقی ازروش سنتی و دیجیتال است و معتقدند که استفاده از پست الکترونیک بهترین شیوه در ارائه خدمات مرجع دیجیتال است. همچنین بودجه مجزایی برای ارائه این نوع خدمات در نظر گرفته نشده هرچند مسئولان امر تقریبا موافق ارائه این نوع خدمات بوده و از مزایای این نوع خدمات اطلاع دارند. طبق نظرات کتابداران، برای ایجاد این خدمات، نیازمند، برنامهریزی قوی و مدون و استفاده از ابزارهایی برای ارائه این خدمات است که نیاز به امکانات مالی فراوانی هم ندارد از قبیل گوگل تاک یا یاهومسنجر به طور کل، کتابخانههای مورد پژوهش، از نظر تخصص نیروی انسانی )البته نه از نظر تعداد در وضعیت مطلوبی قراردارند. اما از تجهیزات و بودجه مناسب و مجزا جهت ارائه این نوع خدمات برخوردار نیستند.

خدمات مرجع دیجیتال، کتابخانههای دانشگاه آزاد اسلامی، مرجع غیرهمزمان، مرجع همزمان، واحد علوم و تحقیقات تهران