سونا اعیادی حسن - کارشناس ارشد زیست فناوری میکروبی
مهرناز کیهان فر - استادیار دانشکده علوم و فناوریهای نوین دانشگاه اصفهان

گیاهان از مهم ترین منابع تهیه دارو از زمان گذشته تا حال بودهاند. مواد دارویی استخراج شده از گیاهان دارویی در مقایسه با مواد دارویی شیمیایی عوارض کم تری دارند و به همین دلیل بیشتر مورد پسند مردم هستند. به دلیل پایین بودن غلظت این ترکیبات گیاهی، محدودیت منابع طبیعی، نابودی گونههای متنوع گیاهی و مشکلات اهلی نمودن و کشت زراعی این گیاهان، محققین را وادار به استفاده از فنآوریهای زیستی جهت افزایش مقدارمواد دارویی نموده است. راهکارهایی مانند کشت اندام، کشت سلول و بافتها، مهندسی ژنتیک و غیره نمونههایی از این تلاشها هستند. ریشه مویین بیماری گیاهی ایجاد شده توسطAgrobacterium rhizogenes موجب سرطانی شدن و تولید ریشههای تراریخت میشود که در طی آن زیست توده گیاهی به طور فزایندهای در حال رشد و تکثیر است. به این منظور ریزنمونههای برگی از گیاه دارویی روناس تهیه شده و با سویههای مختلف آگروباکتریومرایزوژنز آلوده میشود. این ریزنمونهها به دلیل آزاد شدن ترکیبات فنولی شروع به قهوهای شدن و مرگ میکنند.در این تحقیق اثر دو غلظت متفاوت از اسید آسکوربیک بر روی جلوگیری از قهوهای شدن ریزنمونههای روناس مورد بررسی قرار گرفت. اسید آسکوربیک در محیط کشت گیاهی یکی از ترکیبات آنتی اکسیدانی بوده و موجببه دام افتادن ترکیبات فنلی میشود و به این ترتیب از قهوهای شدگی ریزنمونهها میکاهد. ریزنمونههای روناس در هیچ کدام از غلظتها مقدار قهوهای شدگیشان کاهش پیدا نکرد و این به دلیل آزاد شدن بیش از اندازه ترکیباتفنلی و تاننی از آنها میباشد

اسید آسکوربیک ، ترکیبات فنلی، ریزنمونه ، قهوهای شدن