پدیدار شناسی هویت نماهای شهری در تبیین شکل گیری نماهای سبک نئو کلاسیک در معماری معاصر ایران

شهر یکی از بزرگترین نمادهای تمدن بشری است که بشر آن را برای اهداف متفاوتی بنا نموده است. شهر تنها یک سکونتگاه نیست، بلکه مکانی است که روح اجتماع در آن دمیده شده است و از آن هویت می گیرد هویت شهری،هویت جمعی است که با تبلور عینی در فیزیک و محتوای شهر معنادار می شود و به واسطه ایجاد تداعی خاطرات عمومی در شهروندان، تعلق خاطر شهرنشینان را به سوی شهروند شدن هدایت می کند. پس هر چند که هویت شهرخود معلول فرهنگ شهروندان آن است؛ لیکن فرآیند شهروند سازی را تحت تأثیر قرار داده و می تواند باعث تدوین معیارهایی مرتبط با مشارکت نزد ناظران و ساکنان آن گردد. از آنجایی که هویت مجموعه ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخص یک فرد یا اجتماع از افراد و جوامع دیگر می شود؛ شهر نیز به تبعیت از این معیار، شخصیتیافته و مستقل می گردد. مقوله هویت بطور عام و هویت شهری بطور خاص از جمله مقولاتی است که به جهت نقشی که در شناخت افراد، اشیا، اجتماعات و مکان ها دارد، حائز اهمیت فراوان است. در این میان یکی از مسائلبنیادی شهرهای ایران، مسئله هویت شهر است. امروز علی رغم گسترش و توسعه شهرها، سیمای آنها فاقد شخصیت شهری و مولد انواع بحران ها میباشد. شهر بدون هویت، قدرت خود را در هدایت ناخودآگاه جمعی شهروندان ازدست می دهد. لیکن نمای ساختمان ها به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده سیما و منظر شهر، دارای نمادها و نشانه های تعیین کننده هویتی است که از عواملی همچون اقلیم، فرهنگ و اقتصاد تأثیر می پذیرد. در سالهای اخیربرای احیای هویت معماری ایرانی اقدامات متعددی صورت گرفته که از نتایج آنها قبول سهم مشترک حوزه عمومی وخصوصی بر نما است، امروزه دست کم در کشورهای توسعه یافته ضرورت حضور و مداخله شهروندان در شکل بخشیدن به عوامل اثرگذار شهری به رسمیت شناخته شده است. به باور برخی صاحب نظران در زمینه طراحیشهری دخیل کردن جامعه و شهروندان در مدیریت شهری موجب تکامل شهروندان و جامعه شده و به آگاه سازی و توامندسازی آنان در زمینه حقوق محیطی شان و چگونگی پیگیری و تأمین آن کمک می کند. در این راستا با ذکربرخی از عوامل در شکل گیری هویت نماهای شهری معاصر، به بررسی اجمالی سیر تاریخی پیدایش سبکها و عناصر مختلف در سیمای شهری و تبیین سیر تکوینی و توقعات از نماهای شهری در ادوار گوناگون می پردازیم، و در ادامه به مورد پژوهی با استفاده از روش توصیفی تحلیلی در ارتباط با علل شکل گیری و میزان تأثیر نماهای سبک نئوکلاسیک در بافت مسکونی شهر شیراز پرداخته و ضمن تحلیل دو مقوله جامعه و اقتصاد به عنوان رئوس کلی شکل گیری این سبک از نما مشخص گردید نگرش مخاطبین عمومی به مقوله معماری ،سرمایه گذارن صنعت ساختمان و نهادهای تدوین قوانین ساخت و ساز از جمله نظام مهندسی و شهرداری نقش به سزایی در به وجود آمدن این سبک از نما ایفا می نمایند.

Keywords:

هویت , سیمای شهری , نماهای سبک نئوکلاسیک , اقتصاد , جامعه , سیر تکوینی نما