فرهاد کاروان - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

بدون شک خانه ایکی از ارکان اصلی در زندگی هر انسانی می باشد. معماری خانه های سنتی ایرانی دارای هویت و شناسنامه ای انگاشته شده است که در این خانه ها ، مفهوم سکونت و به معنای کامل آن (سکنی گزیدن و آرامش یافتن) هم نوا با نیازهایمختلف انسانی فضا شکل می گرفته است که احتیاجات فرهنگی و طبیعی او را با مظاهر مختلف طبیعی(شب، روز، تابستان، زمستان و ...) و فرهنگ و آیین های انسانی جوابگو بوده است.با تغییر در نظام خانواده، فضای سکونت نیازمند تحول می شود کهدر زندگی امروزی هسته اصلی مسکن تحت شعاع تغییرات سنی کودکان و بزرگسالان خانواده و تغییر نیازهای آن ها در طولزمان است.عواملی مانند طلاق ازدواج و زندگی نکردن با سالمندان سبب این موضوع می شود که انتظارات و نیاز به مسکن روز به روز افزایش یابد.در خانه های سنتی این تغییرات در محیط خانواده گاهی سه نسل متوالی در خود جای می داد و این امر موجباستفاده از فضاهای مختلف می شد.هدف از این پژوهش تشویق به بازگشت ، گذشته نیست و تقلید از معماری سنتی بلکهپاسداشت این گنجینه گرانبهای تاریخی و دریافت چگونگی رخت بر بستن مفاهیم فضایی گرانقدر این خانه ها و جایگزینی آنها با فضاهای کم معنی و تک بعدی معاصر، هم چنین درس گیری معمارانه از این ارزش هاست به نحوی که در طراحی های جدید یا در تدوین ضوابط به معماری و برنامه ریزان کمک نماید. سعی بر آن است که با توجه به چشم انداز هویتی ، عملکردی و مفهومی و عناصر مهم مانند اصول معماری ایرانی از قبیل (درونگرایی، برونگرایی،زوجیت و...)در معماری سنتی استان همدان مورد بررسی قرار گیرد.روش پژوهش به شیوه میدانی(بازدید و برداشت از خانه های قدیمی) استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد.

خانه، هویت، معماری، هویت،اصول معماری