لیلا ابراهیم زاده - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، دارای مدرک عالی بهداشت عمومی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، معاونت بهداشتی
سهیلا ارشیایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران واحد علوم و تحقیقات
سیدجمال الدین ابراهیمی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، دارای مدرک عالی بهداشت عمومی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، معاونت بهداشتی

حلالیت در آب و فقدان مکانیسم مناسب جهت حذف از بدن، فلزات سنگین را حتی در مقادیر جزیی بسیار سمی نمودهاست. تهدیدات اصلی فلزات سنگین بر سلامت بشر ناشی از مواجهه با سرب، کادمیوم، جیوه و ارسنیک است. هدف ازانجام این مطالعه سنجش غلظت فلزات سنگین جیوه، آرسنیک، کروم و سرب در منابع تامین کننده آب آشامیدنیشهرهای استان کردستان می باشد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی می باشد که در بهار سال 1391 با برداشت 96 نمونه از 96 منبع تامین کنندهآب شهرهای استان کردستان انجام گرفت. نمونه ها در شیشه های 500 میلی لیتری به آزمایشگاه منتقل گردید و در ازمایشگاه رفرنس شیمی آب و فاضلاب با استفاده از دستگاه Polarograph ساخت شرکت Metrohm کشور سوئیس با استفاده از روش ارائه شده در کتاب استاندارد متد مورد آنالیز قرار گرفت. داده ها با نرم افزار Spss و با توجه به نرمال بودن ان ها، با آزمونهای آماری همبستگی One sample t- test، آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و تی زوجی در سطح معنی داری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که هر 4 فلز سنگین سرب، کروم، آرسنیک و جیوه به صورت مشترک در 79 منبع از 96 منبع تامین کننده آب شرب شهرهای استان کردستان وجود دارند اما پراکندگی و غلظت آن ها با یکدیگر تفاوت دارد به گونه ای که فلز کروم در 84 ، آرسنیک در 82 و سرب و جیوه در 79 منبع از 96 منبع تامین کننده آب آشامیدنی شهرهای استان کردستان یافت می گردد. غلظت جیوه در 3/8%، سرب 3/7% و آرسنیک در 1/2% منابع بیش از حداکثر غلظت مجاز تعیین شده توسط سازمان جهانی بهداشت می باشد.مقدار فلز سرب در تعدادی از چاه های شهر بیجار، قروه، بانه و سروآباد، فلز آرسنیک در یکی از چاه هایتامین کننده شهرهای بانه و دیواندره و جیوه در تعدادی از منابع تامین کننده شهرهای دیواندره، سنندج،سروآباد و سد سنندج بیش از حداکثر غلظت مجاز تعیین شده سازمان جهانی بهداشت می باشد و میزان فلزاتمورد بررسی در هیچ یک از منابع تامین کننده شهرهای سقز، مریوان، کامیاران و دهگلان بیش از حداکثرغلظت مجاز نمی باشد.

فلزات سنگین، منابع تامین کننده، آب آشامیدنی، کردستان