ابراهیم فریدی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز، ایران
محمدرضا مسعودی - سرپرست دفتر حیات وحش و آبزیان اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی

از بین رفتن، تخریب و جدایی زیستگاه ها، از عمده ترین عوامل تهدید جمعیت های حیات و حش محسوب می شود. بدین ترتیب تعیین زیستگاه های مناسب برای زیست گونه های مختلف و بالاخص گونه های درمعرض انقراض و مدیریت های جمعیت های این گونه ها در زیستگاه طبیعی خودشان ضروری است. طی این تحقیق، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به طور موردی مدل زیستگاه سیاه خروس قفقازی به عنوان یکی از گونه های درمعرض انقراض تهیه گردید. به این ترتیب کهاز میان نقاطی که سیاه خروس قفقازی طی چندین سال و در فصول مختلف در آنها دیده شده بود و با GPS ثبت شده بودند، نقاطی به طور تصادفی انتخاب شد و سپس با روی همگذاری آنها با لایه های ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب، جهت جغرافیایی، تراکم پوشش جنگلی، نوع گونه های گیاهی و اقلیم منطقه مورد مطالعه، مدل زیستگاه سیاه خروس قفقازی تهیه شد. برای ازمون مدل زیستگاه ساخته شده نیز، همه نقاط مشاهده شده این پرنده در مشاهدات میدانی با مدل حاصل رویهمگذاری شد که نتایج حاکی از آن است که مدل زیستگاه ساخته شده از صحت و دقت بالایی برخوردار است. نتایج نشان داد که سیاه خروس قفقازی در جنگل های ارسباران در مناطقی که جنگل انبوه و نیمه انبوه با ارتفاع 2100 تا 2400 متر از سطح دریا، شیب بیش از 30 درصد، جهت شیب شمالی، اقلیم مرطوب و نیمه مرطوب مدیترانه ای که جامعه های گیاهی بلوط، ممرز، هفت کول، قره قات و نسترن غالب باشد، زیست می کند.

گونه های در معرض انقراض، مذل زیستگاه، سیستم اعلاعات جغرافیایی