ابراهیم فریدی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تبریز، ایران
محمدرضا مسعودی - سرپرست دفتر حیات وحش و آبزیان اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی
داریوش ناصری - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل، باضگاه پژوهطگران جوان و نخبگان، اردبیل، ایران

پلنگ یکی از گونه های نادر در مناطق حوزه قفقاز بشمار می آید که با کاهش شدید جمعیت در سالهای اخیر مواجه بوده است. این درحالیست که استان آذربایجان شرقی با دارا بودن بیش از 245 کیلومتر مرز مشترک با جمهوری خودمختار نخجوان، جمهوری های آذربایجان و ارمنستان و دارا بودن زیستگاه های مناسب کوهستانی و صعب العبور بلاخص در مناطق مرزی دارای اهمیت ویژه ای در حفظ و بقای پلنگ ایرانی در منطقه و کشورهای همجوار است. استان آذربایجان شرقی به عنوان منطقه ای که ارتباط جمعیت پلنگ در ایران با جمعیت احتمالی باقیمانده در کشورهای ارمنستان و آذربایجان و همچنین زیستگاه های پتانسیل گونه در استان های اردبیل، آذربایجان غربی و زنجان را برقرار می سازد دارای اهمیت ویزه در منطقه می باشد. لذا با توجه به این تئوری، طی این مطالعه به مکانیابی محل های عبور پلنگ ایرانی به کشورهای آذربایجانف ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان از طریق رودخانه ارس، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته شد. بدین ترتیب که با توجه به معیارهایی از قبیل توپوگرافی، فاصله از مناطق شهری و روستایی و مناطقی که به دور از دسترسی عموم مردم هستند، یعنی مناطقی که در آنها اقدامات حفاظتی اعمال می شود، مکانهایی که می توانند محل مناسب برای عبور پلنگ ایرانی از رودخانه ارس باشند مشخص گردید. بررسی نتایج مکانهایی که می توانند محل مناسب برای عبور پلنگ ایرانی از رودخانه ارس باشند مشخص گردید. بررسی نتایج مکانیابی انجام شده با نقاطی که پلنگ به هنگام عبور از رودخانه ارس توسط محیط بانان سازمان حفاظت از محیط زیست ثبت شده بود، حاکی از آن است که یافته های این تحقیق از صحت قابل توجهی برخوردار می باشد.

پلنگ ایرانی، محل عبور، رودخانه ارس، سیستم اطلاعات جغرافیایی