تجزیه و تحلیل اثرات تغییرات بارش در سیل خیزی شهرستان ایذه

سیلاب از جمله مخاطرات محیطی می باشد که حاصل عملکرد متقابل عوامل اقلیمی و ژئومورفولوژیکی در یکمنطقه است . سیل حجم عظیمی از آب است که بیش از دبی متعارف رودخانه است . در کشور ما وقوع سیل بیشاز آنکه ناشی از بارشهای تند باشد در رابطه با برهم خوردن تعادل طبیعی و شرایط جغرافیایی و فیزیولوژیکیمنطقه میباشد. سیلاب از جمله بلایای طیبعی شناخته شده می باشد که طبق گزارش جهانی برنامه عمران سازمانملل در مورد خطر بلایای طبیعی ،سیلاب همراه با زلزله و خشکسالی بالاترین رتبه را از لحاظ خسارت مالی وجانی به همراه دارد(بهشتی و دیگران، 1388) پهنه بندی سیل از جمله روشهای کاهش خطرات سیل است کهاطلاعات ارزشمندی را در رابطه با طبیعت، سیلابها و اثرات آن بر اراضی دشت سیلابی و تعیین حریم رودخانه هاارائه میدهد، در نتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات رافراهم میسازد . از جمله مناطق سیل خیز ایران استان خوزستان و بویژه شهر ایذه می باشد. در این پژوهش ازتجزیه و تحلیلهای آماری استفاده زیادی شده است. به همین منظور ابتدا با فرض نرمال بودن داده ها با استفادهاز چند روش آماری تغییرات بارش منطقه مورد بررسی قرار گرفت. در مرحلهی اول ویژگیهای عمومی آماریبارش شهرستان ایذه استخراج و سپس پراکنش بارش سالانه و ماهانه مشخص شد. در مراحل بعد علاوه بر روندبارش، تعداد روزها و احتمال بارش در آستانه های 30 میلیمتر و بیشتر (بارشهای سنگین) روزهای بارندگی بابارشهای سنگین، حداکثر بارش 24 ساعته بر اساس دوره های بازگشت گوناگون، تعداد روزهای همراه با بارندگی، نوسانات بارش فصلی و رابطه بین بارندگی سالانه و بارندگی های سنگین روزانه با استفاده از نرم افزارهای گوناگون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده های مورد استفاده در این پژوهش بارشهای روزانه، فصلی و سالانه ی مربوط به ایستگاه شهرستان ایذه مورد مطالعه که از سازمان هواشناسی استان خوزستان دریافت گردید. نتایج نشان میدهد بیشترین احتمال بارش سنگین در آذر ماه با احتمال 43/4 درصد و بعد دی ماه با احتمال 30 درصد میباشد و خطر سیل خیزی منطقه را در این دو ماه افزایش می یابد. احتمال بارش در آبان و بهمن یکسان است و 26/7 درصد می باشد و در نهایت فروردین و اسفند ماه با احتمال کمتر از 20 درصد می باشد و در سایر ماهها از اردیبهشت ماه تا مهر ماه احتمال بارش بالای 30 میلیمتر و یا همان بارش سنگین وجود ندارد.

Keywords:

سیل , مخاطرات , شهرستان ایذه